توحيد الأسماء والصفات
از عبدالله بن عباس رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم به نقل از پروردگارش فرمود: «إِنَّ الله كتَبَ الْحسناتِ والسَّيِّئاتِ ثُمَّ بَيَّنَ ذلك: فمَنْ همَّ بِحَسَنةٍ فَلمْ يعْمَلْهَا كتبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ حسنةً كامِلةً، وَإِنْ همَّ بهَا فَعَمِلَهَا كَتَبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ عَشْر حَسَنَاتٍ إِلَى سَبْعِمَائِةِ ضِعْفٍ إِلَى أَضْعَافٍ كثيرةٍ، وَإِنْ هَمَّ بِسيِّئَةِ فَلَمْ يَعْمَلْهَا كَتَبَهَا اللَّهُ عِنْدَهُ حَسَنَةً كامِلَةً، وَإِنْ هَمَّ بِها فعَمِلهَا كَتَبَهَا اللَّهُ سَيِّئَةً وَاحِدَةً»: «الله نيکی ها و بدی ها را نوشته است و سپس اين را بيان کرد که: هرکس اراده ی انجام عمل نيکی کند، ولی آن را انجام ندهد، الله برای او نزد خود، يک نيکیِ کامل ثبت می کند. و اگر کسی قصد انجام عمل نيکی نمايد و به آن عمل كند، الله نزد خود، ده تا هفتصد نيكی و بيشتر برايش می نويسد. و هرکس قصد انجام عمل بدی کند، ولی آن را انجام ندهد، خداوند نزد خود، يک نيکیِ کامل برايش ثبت می کند. و اگر قصد انجام عمل بدی نمايد و انجامش دهد، الله متعال يک بدی برايش ثبت می نمايد».
عن عبد الله بن عباس -رضي الله عنهما- عن رسول الله -صلى الله عليه وآله وسلم- فيما يرويه عن ربه -تبارك وتعالى- قال: «إن الله كَتَبَ الحسناتِ والسيئاتِ ثم بَيَّنَ ذلك، فمَن هَمَّ بحسنةٍ فَلم يعمَلها كَتبها الله عنده حسنةً كاملةً، وإن هَمَّ بها فعمِلها كتبها اللهُ عندَه عشرَ حسناتٍ إلى سَبعِمائةِ ضِعْفٍ إلى أضعافٍ كثيرةٍ، وإن هَمَّ بسيئةٍ فلم يعملها كتبها الله عنده حسنة كاملة، وإن هَمَّ بها فعمِلها كتبها اللهُ سيئةً واحدةً». زاد مسلم: «ولا يَهْلِكُ على اللهِ إلا هَالِكٌ».
شرح الحديث :
چنانکه در حدیث مذکور آمده است تصمیم گرفتن برای انجام عملی نیک با وجود حرص و اشتیاق عمل به آن، خود یک نیکی محسوب می شود هرچند بدان عمل نشود؛ و اگر به آن عمل شود تا ده برابر و بیش از آن افزایش می یابد؛ و هرکس تصمیم به انجام گناه و بدی بگیرد، اما به خاطر الله از ارتکاب آن منصرف گردد، یک نیکی برای وی نوشته می شود؛ و هرکس گناهی را مرتکب شود، یک گناه برای او نوشته می شود؛ و هرکس تصمیم به ارتکاب گناهی بگیرد و سپس آن را ترک کند، چیزی برای او نوشته نمی شود؛ همه ی این موارد بر وسعت رحمت بی کران الهی دلالت می کنند که چنین فضل بزرگی را شامل بندگانش می گرداند.