شرح الحديث :

در وضوی شرعی چهار عضو پاک و پاکیزه می شوند که عبارتند از: صورت و دست ها و سر و پاها؛ و این پاکی، حسی و معنوی می باشد؛ حسی بودن آن که امری روشن است چون انسان صورت و دست ها و پاهایش را می شوید و سرش را مسح می کند. و از این جهت به شستن سر امر نشده، چون مو دارد و سر در بالای بدن قرار دارد و اگر شسته شود به ویژه وقتی مو دارد، با مشقت و سختی همراه است خصوصا در روزهای زمستان؛ به همین دلیل الله متعال در این زمینه تخفیف داده و بنا بر رحمتش فقط مسح را در مورد سر فرض نموده است؛ بنابراین تردیدی نیست که وقتی انسان وضو می گیرد، اعضای وضو از نظر حسی، پاک و پاکیزه می شوند و این بر کمال اسلام دلالت دارد که بر پیروانش فرض نموده اعضایی را که غالبا آشکار هستند به این ترتیب پاکیزه نمایند. اما طهارت و پاکی معنوی؛ شایسته است که هر مسلمانی متوجه این بخش نیز باشد که پاک شدن از گناهان را به دنبال دارد. بنابراین چون صورتش را می شوید همه ی گناهانی را که با چشم مرتکب شده، از آن خارج می شود؛ و اینکه چشم را ذکر می کند - الله داناتر است - به عنوان مثال می باشد وگرنه بینی و دهان هم مرتکب گناه می شوند چنانکه گاهی انسان سخنی حرام و ناروا می گوید و بوهایی را استشمام می کند که حق آن را ندارد؛ و به این دلیل چشم ذکر شده، چون در میان اعضای چهره، بیشتر گناهان با آن انجام می شود. و مراد از بخشیده شده گناهان در این روایت، گناهان صغیره است چون گناهان کبیره نیاز به توبه دارند.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية