المعطي
كلمة (المعطي) في اللغة اسم فاعل من الإعطاء، الذي ينوّل غيره...
Abdullah İbn Utbe İbn Mes’ûd der ki: Ömer İbn Hattâb -radıyallahu anh-’ı şöyle derken işittim: Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- zamanında Allah katından gelen vahiy sebebiyle insanlar gizli hallerinden de sorumlu tutuluyorlardı. Hiç kuşkusuz vahyin arkası kesilmiştir. Biz ise şu anda sizleri, bize apaçık belli olan davranışlarınız sebebiyle hesaba çekeriz. Dolayısıyla bize iyi davranışlar gösteren kimseyi, güvenilir kimse bilir ve ona yaklaşırız. Onun gizli hallerinden hiçbir şeyi araştırmak bize düşmez. O kişinin gizli halleriyle ilgili hesabını Allah görür. Bize karşı kötü davranışlar sergileyen bir kimseyi de güvenilir bulmayız. O kişi, gayesinin iyi olduğunu söylese bile yine de ona güvenmeyiz ve onun sözlerini tasdik etmeyiz.
شرح الحديث :
Ömer b. el-Hattab –radıyallahu anh- vahyin indiği vakit batıl bir şeyi gizleyen kişinin bu işinin vahyin inişi sebebiyle Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem-’e gizli kalmayacağından bahsetmiştir. Çünkü Rasûlullah –sallallahu aleyhi ve sellem- zamanında bazı insanlar münafık idiler. Onlar, iyi davranışlarını gösterir fakat kötü davranışlarını gizlerlerdi. Ancak Allah Teâlâ Rasûlullah –sallallahu aleyhi ve sellem-’e inen vahiy ile onların bu yaptıklarını açığa çıkarıyordu. Ancak vahyin kesilmesiyle insanlar kimin münafık olduğunu bilemez oldular. Çünkü nifak kalptedir. Ömer –radıyallahu anh- şöyle buyuruyor: Biz ise şu anda sizleri, bize apaçık belli olan davranışlarınız sebebiyle hesaba çekeriz. Dolayısıyla bize iyi davranışlar gösteren kimseyi, içinde kötülük saklasa bile güvenilir kimse biliriz. Kimde kötülük gösterirse bize gösterdiği şerri biliriz. Onun gizli hallerinden hiçbir şeyi araştırmak bize düşmez. Niyetin hesabı, insan nefsinin içinden geçirdiklerini bilen Allah -Azze ve Celle-’ye aittir.