الرزاق
كلمة (الرزاق) في اللغة صيغة مبالغة من الرزق على وزن (فعّال)، تدل...
از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت است که جبریل نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمده و گفت: ای محمد، بیمار شده ای؟ فرمود: «بله». جبریل گفت: «بِسْمِ الله أرْقِيكَ، مِنْ كُلِّ شَيْءٍ يُؤْذِيكَ، مِنْ شَرِّ كُلِّ نَفْسٍ أَوْ عَيْنِ حَاسِدٍ، اللهُ يَشْفِيكَ، بِسمِ اللهِ أُرقِيكَ»: «به نامِ الله بر تو دعای شفا می خوانم (و از او می خواهم) که تو را از آنچه آزارت می دهد و از هر شخص يا چشمِ حسودی در پناه خويش قرار دهد؛ الله تو را شِفا بخشد که به نامِ او، برای تو دعای شِفا و بهبودی می کنم».
در حدیث ابوسعید خدری رضی الله عنه آمده که جبریل نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمده و از ایشان می پرسد: آیا بیماری؟ رسول الله در پاسخ می گوید: بله؛ پس جبریل می گوید: «بِسْمِ الله أرْقِيكَ، مِنْ كُلِّ شَيْءٍ يُؤْذِيكَ، مِنْ شَرِّ كُلِّ نَفْسٍ أَوْ عَيْنِ حَاسِدٍ، اللهُ يَشْفِيكَ، بِسمِ اللهِ أُرقِيكَ» و این دعایی است از جانب اشرف ملائکه برای اشرف پیامبران؛ و اینکه در حدیث آمده که جبریل می پرسد: «اشتکیت: بیمار شدی؟» و رسول الله پاسخ می دهد بله؛ بیانگر این مطلب است که اشکالی ندارد وقتی مردم از بیمار بودن بیمار پرسیدند، به مردم بگوید بیمارم؛ و بیان این مساله از باب شکایت خالق نزد مخلوق نیست که می گوید: الله مرا به این سبب و آن سبب بیمار کرده است؛ و به این ترتیب از خالق نزد مخلوق شکایت می کند که این کار ناجایز است. و بر این اساس است که یعقوب علیه السلام می گوید: «إِنَّمَا أَشْكُو بَثِّي وَحُزْنِي إِلَى اللهِ» [یوسف: 86] «شكايت پريشان حالی و اندوه خود را تنها و تنها به (درگاه) خدا می برم». اینکه در دعای جبریل آمده: «مِنْ شَرِّ كُلِّ نَفْسٍ أَوْ عَيْنِ حَاسِدٍ، اللهُ يَشْفِيكَ» یعنی دعا می کنم الله تو را از شر هر بشر و جنی و یا هر جانداری و از شر چشم زخم حسود در پناه خویش قرار دهد؛ زیرا نفس حسود که دوست ندارد الله متعال نعمت هایش را نصیب بندگانش کند، خبیث و شرور است و گاهی چنین نفس خبیث و شروری سبب زیان دیدن محسود می شود؛ و بر این اساس است که جبریل می گوید: "أَوْ عَيْنِ حَاسِدٍ، اللهُ يَشْفِيكَ" یعنی الله متعال آن را از تو دور گرداند و رنجش را از بین ببرد. و اینکه می فرماید: "بِسمِ اللهِ أُرقِيكَ" درواقع دعا را با بسم الله آغاز نموده و به پایان می برد.