آداب الأكل والشرب
از سهل بن سعد رضی الله عنه روایت است که برای رسول الله صلی الله علیه وسلم نوشيدنی آورده شد؛ ایشان درحالی از آن نوشيد که سمت راستش پسربچه ای بود و سمت چپش تعدادی بزرگسال بودند. رسول الله صلى الله عليه وسلم به آن پسربچه فرمود: «أَتَأذَنُ لِي أنْ أُعْطِيَ هؤلاء؟»: «آيا به من اجازه می دهی ابتدا به اينها بدهم؟» پسربچه گفت: خير؛ ای رسول خدا، به الله سوگند هيچکس را در سهمی که از شما نصيبم شده، بر خود ترجيح نمی دهم. لذا رسول الله صلى الله عليه وسلم ظرف را در دست آن پسر نهاد.
عن سهل بن سعد -رضي الله عنه-: أن رسولَ اللهِ -صلى الله عليه وسلم- أُتِيَ بشرابٍ، فَشَرِبَ منهُ وعن يميِنِه غُلامٌ، وعن يسارِه الأشياخُ، فقالَ للغُلامِ: "أَتَأذَنُ لِي أنْ أُعْطِيَ هؤلاء؟"، فقالَ الغلامُ: لا واللهِ يا رسولَ اللهِ، لا أُوثِرُ بنَصِيبي منك أحداً. فَتَلَّهُ رسولُ اللهِ -صلى الله عليه وسلم- في يدِه.
شرح الحديث :
در این حدیث رسول الله صلی الله علیه وسلم از پسربچه ای اجازه می گیرد تا قبل از او، نوشیدنی را به افراد بزرگسال بدهد؛ و این کار را جهت جذب قلوب بزرگسالان و بروز دادن محبتی که نسبت به آنها دارد و ترجیح احترام آنها انجام می دهد؛ البته در صورتی که سنتی مانع آن نباشد؛ این حدیث بیانگر سنت سزاوارتر بودن سمت راست می باشد؛ چنانکه رسول الله صلی الله علیه وسلم به کسانی که در سمت دیگری قرار دارند چیزی نمی دهد مگر با اجازه ی کسی که در سمت راست است؛ و اشکالی در اجازه گرفتن از او نمی بیند؛ هرچند این اجازه گرفتن بر او لازم نمی باشد؛ بلکه برای او این امکان وجود دارد که در صورت احتمال فوت شدن فضیلتی اخروی و مصلحتی دینی اجازه نگیرد. ناگفته نماند که آن پسربچه ابن عباس رضی الله عنهما بوده است.