آداب قضاء الحاجة
از انس بن مالک رضی الله عنه روایت است که چون رسول الله صلی الله علیه وسلم به دستشویی می رفت، این دعا را می خواند: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْخُبُثِ وَالْخَبَائِثِ»: «بار الها از شر شياطين نر و ماده، يا هر پليدی و نا پاكی ديگر به تو پناه می برم».
عن أنس بن مالك -رضي الله عنه- أن النبي صلى الله عليه وسلم كان إذا دخل الخَلاء قال: ((اللهم إني أَعُوذ بك من الخُبُثِ والخَبَائِث)).
شرح الحديث :
انس بن مالک رضی الله عنه که شرف خدمت به پیامبر صلی الله علیه وسلم را داشت، در این حدیث از ادب نبوی به هنگام قضای حاجت خبر می دهد؛ رسول الله صلی الله علیه وسلم از محبت زیادی که نسبت به پروردگارش داشت و بسیار به الله متعال پناه می برد، ذکر و یاری گرفتن از الله متعال را در هیچ وضعیتی ترک نمی کرد؛ حتی زمانی که قصد ورود به محل قضای حاجت داشت، به الله پناه می برد که او را از شیاطین مذکر و مونث در پناه خویش محفوظ دارد چراکه آنها در هر وضعیتی تلاش می کنند دین و عبادت مسلمان را به فساد بکشانند؛ همچنین «الخبث والخبائث» به شر و نجاسات تفسیر شده است. اما سبب پناه جستن این است که دستشویی ها محل حضور شیاطین هستند و رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إنَّ هذه الحُشوشَ مُحْتَضَرَة، فإذا أتى أَحَدُكم الخَلاءَ، فليقُلْ: أَعوذُ بالله من الخُبُثِ والخبائِثِ»: «اين توالت ها محل حضور شياطين است. بنابراین هرگاه يکی از شما به توالت رفت، بايد اين دعا را بخواند: «أَعوذُ بالله من الخُبُثِ والخبائِثِ». ابن ماجه و دیگران این حدیث را روایت کرده اند و البانی آن را صحیح دانسته است. سبب دیگر این است که انسان جهت قضای حاجت نیاز به کشف عورت دارد و رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «سِتْرُ مَا بَيْنَ الْجِنِّ وَعَوْرَاتِ بَنِي آدَمَ إِذَا دَخَلَ الْكَنِيفَ أَنْ يَقُولَ: بِسْمِ اللَّهِ»: «چون انسان وارد دستشویی می شود گفتن بسم الله مانعی میان جن و عورت وی می گردد». ابن ماجه و دیگران روایت کرده اند و البانی آن را صحیح دانسته است.