الأيمان والنذور
از ثابت بن ضحاک رضی الله عنه روایت است که وی در بيعت رضوان با رسول الله صلی الله علیه وسلم بیعت نمود و رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينٍ بِمِلَّةٍ غَيْرِ الإسْلاَمِ، كاذِباً مُتَعَمِّداً فَهُوَ كَما قَالَ، وَمَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَيءٍ عُذِّبَ بِهِ يَومَ القِيَامَةِ، وَلَيْسَ عَلَى رَجُلٍ نَذْرٌ فيما لا يَمْلِك»: «هرکس به دروغ و عامدانه به دينی غير از اسلام سوگند ياد كند، پس همان گونه است كه می گويد. و هرکس در دنيا با چيزی خودکشی نمايد، روز قيامت با آن عذاب می گردد و هرکس در باره ی چيزی که مالکش نيست، نذر کند، نذرش نادرست و بی اساس است». و در روایتی آمده است: «ولَعْنُ المؤمنِ كَقَتْلِهِ»: «و نفرين کردن مومن، همانند کشتن اوست». و در روایتی آمده است: «من ادَّعَى دَعْوَى كَاذِبَةً لِيَتَكَثَّرَ بها لم يَزِدْهُ اللهُ -عزَّ وجل- إلا قِلَّةً»: «و هرکس ادعای دروغ کند تا خود را بالا بگيرد، خداوند جز فرومايگی چيزی نصيبش نمی کند».
عن ثابِت بْن الضَّحَاكِ -رضي الله عنه- أنه بايع رسول الله -صلى الله عليه وسلم- تحت الشجرة، وأن رسول الله -صلى الله عليه وسلم- قال: «من حلف على يمين بملة غير الإسلام، كاذبا مُتَعَمِّدًا فهو كما قال، ومن قتل نفسه بشيء عُذِّبَ به يوم القيامة، وليس على رجل نَذْرٌ فيما لا يملك» وَفِي رِوَايَة: «ولَعْنُ المؤمنِ كَقَتْلِهِ». وفي رواية: «من ادَّعَى دَعْوَى كَاذِبَةً لِيَتَكَثَّرَ بها لم يَزِدْهُ اللهُ -عزَّ وجل- إلا قِلَّةً».
شرح الحديث :
ثابت بن ضحاک انصاری - یکی از صحابه ای که در بیعت رضوان شرکت داشت و زیر درخت و در روز حدیبیه با رسول الله صلی الله علیه وسلم بیعت نمود - روایت می کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: هرکس به دینی جز شریعت اسلام سوگند یاد کند، به عنوان مثال بگوید: اگر چنین و چنان باشد، من یهودی یا نصرانی یا مجوسی یا کافر یا از الله و رسولش بری باشم؛ و این سوگند وی دروغی عامدانه باشد، چنان خواهد بود که می گوید. و هرکس خود را با چیزی مانند شمشیر یا چاقو یا گلوله یا هر ابزار قتاله ی دیگری بکشد، در روز قیامت با آن عذاب می شود. و هرکس چیزی را نذر کند که مالک آن نیست، به عنوان مثال نذر کند که برده ی فلانی را آزاد کند یا از مال فلانی صدقه دهد، نذر وی بی اساس و بی اعتبار است چون در جای خود نیست. و هرکس مومنی را لعنت کند، گویا او را کشته است؛ چون کسی که لعنت می کند و قاتل، هر دو محارم الهی را دریده و در ارتکاب گناه و استحقاق عذاب مشترک هستند. و هرکس تکبر نموده و ادعاهای دروغ زیادی در مورد خود مطرح کند و به دروغ ادعای مال یا علم یا نسب یا شرف یا منصب یا هر ادعای دیگری کند و به این ترتیب خواهان بزرگی و احترام دیگران باشد، الله متعال جز به ذلت و خواری وی نمی افزاید؛ چون می خواهد با صفاتی که در او نیست، جایگاه خود را بالا ببرد و جزاء و پاداش وی از جنس قصد و نیتش می باشد.