الحيي
كلمة (الحيي ّ) في اللغة صفة على وزن (فعيل) وهو من الاستحياء الذي...
از کعب بن مالک رضی الله عنه روایت است که می گوید: کم پیش می آمد که رسول الله صلی الله علیه وسلم قصد غزوه ای را داشته باشد و توریه نکند تا اينكه غزوه ی تبوک فرا رسيد. رسول الله ﷺ در گرمای شديد به اين غزوه رفت و سفری طولانی و بيابانی خشک در پیش رو داشت و به استقبال دشمنی بزرگ می رفت. از اين رو وضعيت موجود را برای مسلمانان روشن ساخت تا خود را برای مقابله با دشمن شان آماده کنند؛ لذا آنان را از مقصدش آگاه کرد.
شرح الحديث :
حدیث مذکور بیانگر این مطلب است که روش رسول الله صلی الله علیه وسلم در غزوات و سریه هایی که می فرستاد این بود که وقتی قصد غزوه ای داشت، دشمن را دچار توهم می کرد و از جهت و راه معینی می پرسید و قصد دیگری داشت، تا به این ترتیب دشمن را از پای درآورد و مانع انتقال اخبار مسلمانان توسط جاسوسان دشمن شود؛ و به این ترتیب درحالی به کفار دست یابد که آمادگی نداشته باشند. اما در غزوه ی تبوک چنین رفتار نکرد و وضعیت را از صحابه پنهان نداشت، چون سفر پیش رو طولانی و دشوار بود. بنابراین آنها را در جریان گذاشت و راه پیش رو را مشخص نمود و الله متعال مسلمانان را بر کافران پیروز گرداند.