القريب
كلمة (قريب) في اللغة صفة مشبهة على وزن (فاعل) من القرب، وهو خلاف...
از ابن عباس رضی الله عنهما روایت است که می گويد: ام حفيد خاله ی ابن عباس مقداری كشك، روغن و چند عدد ضب (نوعی سوسمار) به رسول الله ﷺ هديه كرد. رسول الله ﷺ از كشك و روغن میل نمود، اما از ضب اظهار كراهيت کرد و آن را نخورد. ابن عباس رضی الله عنهما می گويد: ضب بر سفره ی رسول الله ﷺ خورده شد. (يعنی ديگران آن را خوردند) اگر چنانچه حرام می بود، بر سفره ی ایشان خورده نمی شد.
شرح الحديث :
در این حدیث ابن عباس رضی الله عنهما یادآور می شود که ام حفید خاله ی ایشان غذایی شامل کشک و روغن و تعدادی ضب (نوعی سوسمار) به رسول الله صلی الله علیه وسلم هدیه کرد که ایشان از کشک و روغن خوردند و از خوردن ضب صرف نظر کردند. چون رسول الله صلی الله علیه وسلم طبعا خوردن ضب را دوست نداشت؛ و در احادیث دیگر دلیل نخوردن آن را عدم وجود آن در بین قومش عنوان می کند. و این یعنی به سببی دینی از خوردن آن خودداری نکرده است؛ بلکه چون دوست نداشته و با طبع ایشان سازگار نبوده، از خوردنش صرف نظر کرده است؛ سپس ابن عباس رضی الله عنهما برای مباح بودن خوردن ضب به این مساله استدلال می کند که بر سر سفره ی رسول الله صلی الله علیه وسلم خورده شده است؛ و اگر خوردن آن حرام می بود، خوردنش را تایید نمی کرد.