الحكم
كلمة (الحَكَم) في اللغة صفة مشبهة على وزن (فَعَل) كـ (بَطَل) وهي من...
از عایشه رضی الله عنها روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لا تَسُبُّوا الْأَمْوَاتَ فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إلَى مَا قَدَّمُوا»: «به مردگان ناسزا نگوييد که آنها به نتيجه ی اعمال شان رسيده اند».
شرح الحديث :
حدیث مذکور دلیلی بر تحریم دشنام دادن به مردگان و ورود پیدا کردن به عرض و آبروی آنها می باشد؛ و آن را از نگاه اخلاقی بسیار بد و ناپسند می شمارد. حکمت نهی از این کار در ادامه ی حدیث بیان شده است: «فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إلَى مَا قَدَّمُوا» یعنی آنها به نتیجه ی اعمال نیک یا بدشان دست یافتند و این دشنام به آنها نمی رسد بلکه تنها ثمره ی آن اذیت و آزار زندگان است.