شرح الحديث :

یعنی هیچ بنده ای نیست که همه روزه در صبح و شام یعنی بعد از طلوع فجر و بعد از غروب خورشید این ذکر را بخواند. و در روایت احمد آمده است: «قَالَ فِي أَوَّلِ يَوْمِهِ أَوْ فِي أَوَّلِ لَيْلَتِهِ»: «هرکس این ذکر را در ابتدای روزش یا ابتدای شبش بگوید». «بسم الله» یعنی نام و یاد الله را از باب تعظیم و تبرک به زبان می آورم. «الَّذِي لا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ»: «کسی که همراه نام او ضرر و زیانی متوجه انسان نمی شود». یعنی ذکر و یاد او را با اعتقادی نیکو و نیتی خالص بر زبان می آورم. «شَيْءٌ في الأرْضِ وَلا في السَّمَاءِ» یعنی با نام او هیچ چیزی در آسمان و زمین ضرری متوجه انسان نمی کند و بلا و مصیبتی را برای او به دنبال ندارد. «وَهُوَ السَّمِيعُ العَلِيمُ» یعنی: و او شنوای اقوال ما و دانا به احوال ما می باشد. حدیث مذکور بر این دلالت دارد که: این کلمات هر ضرر و زیانی را از گوینده اش دور می کند. این حدیث را ابان پسر عثمان بن عفان رضی الله عنه از ایشان روایت کرده است؛ ابان یکی از ثقات تابعین است. وی که راوی این حدیث می باشد، فلج شده بود؛ به همین دلیل مردی که این روایت را از او می شنید، با تعجب به وی نگاه می کرد که ابان به وی گفت: چرا چنین به من نگاه می کنی؛ به الله سوگند که دروغی به عثمان نسبت ندادم و عثمان دروغی به رسول الله صلی الله علیه وسلم نبسته است؛ اما روزی که فلج شدم، خشمگین شدم و فراموش کردم این ذکر را بخوانم. نکاتی که در این داستان می باشد: 1- خشم و غضب آفتی است که همچون سدی بین انسان و عقل او قرار می گیرد. 2- چون الله متعال بخواهد تقدیر را رقم بزند، بنده را از امری که می تواند بین او و آن مانع شود، منصرف می گرداند. 3- دعا قضا و قدر را تغییر می دهد. 4- این داستان بیانگر قوت یقین سلف صالح به الله متعال و تصدیق آنان به اخبار رسول الله صلی الله علیه وسلم می باشد.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية البنغالية الصينية