شرح الحديث :

«دو گروه از دوزخيان هستند که آنها را نديده ام» رسول الله صلی الله علیه وسلم این دو گروه را در عصر خود ندیده است؛ چون عصر و زمان ایشان از دو گروه مذکور پاک و مبرا بوده است؛ بلکه بعد از ایشان ظهور کرده اند؛ و این از معجزاتی بود که الله متعال به وسیله ی آن پیامبرش را تایید کرده است. اما این دو گروه عبارتند از: 1- «گروهی که تازيانه هايی چون دُم گاو با خود دارند و با آن مردم را می زنند». علما می گویند: اینان سربازانی هستند که مردم را به ناحق می زنند و شلاق هایی در دست دارند مانند دم گاو؛ یعنی دراز و بلند هستند و با آنها مردم را می زنند. 2- «وَنِسَاءٌ كَاسِيَاتٌ عَارِيَاتٌ مُمِيلاَتٌ مَائِلاَتٌ». در معنای «كَاسِيَاتٌ عَارِيَاتٌ» گفته شده: لباس و پوشش حسی بر تن دارند اما از تقوا و پرهیزگاری سهمی ندارند. چراکه الله متعال می فرماید: «وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ» [اعراف: 26] «و [برای مؤمن، ] لباس پرهیزگاری بهتر است». بنابراین حدیث مذکور هر زن فاسق و فاجری را شامل می شود هرچند لباس گشادی بر تن داشته باشد. چون مراد از پوشش، پوشش ظاهری است که با وجود آن عاری از تقوا هستند. و کسی که تقوا نداشته باشد نیز چنین از او یاد می شود چنانکه الله متعال می فرماید: «وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ». و گفته شده: یعنی لباسی حسی بر تن دارند اما پوشاننده ی بدن آنها نیست؛ یا به این دلیل که تنگ است یا به این دلیل که نازک است و بدن را نمی پوشاند؛ و یا به این دلیل که کوتاه است. به زنی که چنین لباس بپوشد، «كاسية عارية» گفته می شود. «مُمِيلاَتٌ»: چنانکه برخی از علما تفسیر کرده اند یعنی شانه کردن موها به یک طرف به ویژه زمانی که به تقلید از کفار باشد. برخی از زنان به این کار مبتلا هستند و موهای خود را از یک سو جدا می کنند. و در معنای آن گفته شده: یعنی دیگران را با نشان دادن آرایش و زینت خود و استفاده از عطر و خوشبویی و موارد مشابه به فتنه می اندازند. چه بسا لفظ مذکور شامل هر دو معنا باشد؛ چون قاعده این است که اگر نصی احتمال دو معنا را داشته باشد و دلیلی برای ترجیح یکی از آنها نباشد، هر دو معنا لحاظ می شود؛ و در اینجا دلیلی برای ترجیح یکی از این دو معنا نیست و دو معنای مذکور منافاتی هم با یکدیگر ندارند، بنابراین هر دو را شامل می شود. اما اینکه می فرماید: «مَائِلاَتٌ»؛ به این معناست که از حق و رعایت شرم و حیایی که بر ایشان واجب است، منحرف می باشند؛ چنانکه در بازار همچون مردان با قدرت و شدت راه می روند تا جایی که برخی از مردان نمی توانند مانند آنها راه بروند؛ و شدت راه رفتن آنها مانند سربازان است و مانند آنها پا به زمین می کوبند و پروایی ندارند. همچنان که با دوستان شان قهقهه می کنند و صدای شان را به گونه ای بلند می کنند که باعث فتنه می شود و همچنین در خرید و فروش با مغازه دار چانه می زنند و با او می خندند و چنین رفتارهای تحریک آمیزی دارند. تردیدی نیست که چنین زنانی از حق منحرف می باشند. «رُؤُوسُهُنَّ كَأَسْنِمَةِ البُخْتِ المائِلَةِ»؛ «البخت» نوعی شتر است که کوهان بزرگی مایل به سمت راست یا چپ دارد؛ و زنان مذکور موهای سرشان را مانند کوهان چنین شترانی به سمت راست یا چپ بلند می کنند. و برخی از علما می گویند: بلکه این زنان عمامه ای مانند عمامه ی مردان بر سرشان می گذارند تا روسری بالاتر قرار گیرد گویا مانند کوهان شتر می باشد. به هر حال سرش را به گونه ای جلوه می دهد که سبب فتنه می شود. این زنان وارد بهشت نمی شوند و بوی آن به مشام شان نمی رسد. نه تنها به بهشت نمی روند بلکه به آن نزدیک هم نمی شوند، هرچند بوی آن از مسافتی طولانی به مشام می رسد؛ مسافت هفتاد سال راه یا بیش از آن؛ با این همه چنین زنانی به بهشت نزدیک نمی شوند. پناه بر الله؛ چون با این رفتار و کردار از راه راست و درست خارج شده اند و در عین پوشیدن خود، برهنه و بی تقوا بودند و راه کج را پیموده و دیگران را به فتنه انداختند و بر سر چیزی داشتند که به فتنه و تن آرایی فرا می خواند.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية