توحيد الألوهية
از ابوواقد لیثی رضی الله عنه روایت است که می گوید: ما درحالی كه تازه مسلمان شده بوديم همراه رسول الله صلی الله عليه وسلم به سوی حنين بيرون رفتيم، مشركين درخت سدری داشتند كه در زير سايه آن می نشستند و سلاح های خود را با نیت تبرک به آن آويزان می کردند. آن درخت، معروف به ذات انواط بود. در این میان ما نیز از كنار درخت سدری گذشتيم و به رسول الله صلی الله عليه وسلم گفتيم: ای رسول خدا، برای ما نيز همانند آنها ذات انواطی قرار دهید. پس رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله اكبر! إنها السُّنن!، قلتم وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ كَمَا قَالت بنو إسرائيل لمُوسَى: «اجْعَل لَّنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ» لتَرْكَبُنَ سُنَنَ من كان قَبْلَكم»: «الله اكبر! چنین خواسته هایی، روش پيشينيان است. سوگند به ذاتی که جانم در دست اوست شما همان سخنی را گفتيد كه بنی اسرائيل به موسی گفتند: «همان گونه كه آنان معبودانی دارند، براى ما [نیز] معبودی تعیین کن. [موسی] گفت: بی تردید شما گروهی هستید که نادانى مى كنید». آنگاه رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمودند: «شما نيز از روش های پیشینیان تان پيروی خواهيد كرد».
عن أبي واقد الليثي -رضي الله عنه- قال: خَرَجْنا مع رسول الله -صلى الله عليه وسلم- إلى حُنَيْنٍ ونحن حُدَثاءُ عَهْد بكُفْرٍ، وللمشركين سِدْرَةٌ يَعْكُفُون عندَها، ويَنُوطُون بها أسلحتهم، يُقَالُ لها: ذاتُ أَنْوَاطٍ، فمَرَرْنا بسِدْرَةٍ فقلنا: يا رسول الله، اجعل لنا ذاتَ أَنْوَاطٍ كما لهم ذاتُ أَنْواطٍ؛ فقال رسول الله -صلى الله عليه وسلم-: «الله أكبر، إنها السُّنَنُ! قلتم والذي نفسي بيده كما قالت بنو إسرائيل لموسى: {اجْعَلْ لَنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ} لتَرْكَبُنَ سُنَنَ من كان قَبْلَكم».
شرح الحديث :
ابوواقد لیثی رضی الله عنه از واقعه ای عجیب توام با پند و اندرز خبر می دهد؛ اینکه آنان با رسول الله صلی الله علیه وسلم در جنگ با قبیله ی هوزان همراه بودند و تازه مسلمان شده بودند و برخی از امور شرک آمیز را نمی دانستند؛ زمانی که دیدند مشرکان از درختی تبرک می جویند، از رسول الله صلی الله علیه وسلم خواستند که درختی مانند آن برای ایشان تعیین کند؛ اما رسول الله صلی الله علیه وسلم از روی انکار و تعظیم الله متعال و تعجب از این درخواست تکبیر می گوید و خبر می دهد که این درخواست آنان همچون درخواستی است که قوم موسی از او نمودند؛ چنانکه وقتی کسانی را دیدند که بت ها را عبادت می کنند، گفتند: «اجْعَل لَّنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ»: «همان گونه كه آنان معبودانی دارند، براى ما [نیز] معبودی تعیین کن». و رسول الله صلی الله علیه وسلم بیان می کند که این همان پیروی از روش آنان می باشد. سپس خبر می دهد که این امت از راه و روش یهود و نصاری پیروی می کنند و همان راه آنان را در پیش می گیرند و پا در جای پای آنها می گذارند. و این خبری به معنای نکوهش و تحذیر از این موارد می باشد.