فضائل الأعمال الصالحة
از کعب بن مالک رضى الله عنه روایت است که می گوید: گفتم : ای رسول خدا، به دليل قبول شدن توبه ام می خواهم تمام اموالم را برای الله و رسولش صدقه دهم؛ رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «أَمْسِكْ عَلَيْكَ بَعْضَ مَالِكَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكَ»: «مقداری از مالت را نگه دار که برايت بهتر است».
عن كَعْب بن مالك -رضي الله عنه- قال: قلتُ: يا رسولَ الله، إن مِن تَوبتي أن أَنْخَلِعَ مِنْ مالي؛ صدقةً إلى الله وإلى رسولِه، فقال رسولُ الله -صلى الله عليه وسلم-: "أمسِكْ عليك بعضَ مالِكَ؛ فهو خيرٌ لكَ".
شرح الحديث :
کعب بن مالک انصاری رضی الله عنه یکی از آن سه نفری بود که از شرکت در غزوه ی تبوک کوتاهی کردند، با اینکه نفاق و عذری نداشتند؛ وقتی رسول الله صلی الله علیه وسلم از این غزوه بازگشت، به آنها اعتنا نکرد و ترک شان نمود؛ و به صحابه رضی الله عنهم دستور داد تا با آنها چنین رفتاری داشته باشند. همواره این سه نفر چنین شرایطی را سپری می کردند تا اینکه پذیرفته شدن توبه ی آنها از طریق وحی نازل شد و الله متعال از آنها اعلان رضایت نمود؛ و به این ترتیب رسول الله صلی الله علیه وسلم و صحابه از ایشان اعلان رضایت کردند. بنابراین کعب رضی الله عنه از شدت خوشحالی جهت رضایت الله متعال از او و پذیرفته شدن توبه اش، تصمیم گرفت همه ی اموالش را در راه الله صدقه کند؛ اما رسول الله صلی الله علیه وسلم به او توصیه کرد بخشی از اموالش را برای خود نگه دارد؛ چون الله متعال از نیت صادقانه ی او و توبه ی نیکویش آگاه بوده و گناهش را بخشیده و از او درگذشته است؛ هرچند مالی صدقه ندهد؛ و الله کسی را جز به مقدار توانش مکلف نمی کند؛ به هرحال به دلیل خوشحالی که از رضایت الله متعال داشت، بخشی از مالش را انفاق نمود و ثواب و پاداش آن را برای خود ذخیره نمود و باقی اموالش را نگه داشت تا در مصالح خود و نفقه های واجبی که بر عهده دارد، مصرف کند؛ چه که الله نسبت به بندگانش بسیار مهربان است.