شرح الحديث :

"وقتی رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نماز تکبیر می گفت" یعنی: وقتی رسول الله صلی الله علیه وسلم تکبیر تحریمه نماز را (که رکن ضروری نماز است و نماز بدون آن درست نیست) می گفت. "مدت کوتاهی پیش از قرائت ساکت می ماند" یعنی: پس از گفتن تکبیر تحریمه و پیش از قرائت سوره فاتحه اندکی سکوت می کرد. "ابوهریره رضی الله عنه می گوید: «گفتم: پدر و مادرم به فدایت یا رسول الله" یعنی: پدر و مادرم فدایت باد، چه رسد به دیگران. "در میان تکبیر و قرائت چه می گویی؟" یعنی: به من بگو در سکوت میان تکبیر تحریمه و قرائت چه می گویی؟ "فرمود: می گویم" (یعنی: دعای استفتاح را می گویم) که عبارت است از: "اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَيْنِي وَبَيْنَ خَطَايَايَ كَمَا بَاعَدْتَ بَيْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ" یعنی: رسول الله صلی الله علیه وسلم از پروردگارش می خواهد که میان او و گناهانش فاصله بیندازد، چنانکه میان مشرق و مغرب فاصله گذاشته است. منظور از این مباعده، یا محو و از بین بردن گناهان سابق و عدم مواخذه در برابر آنهاست، یا منع از ارتکاب گناه و عصمت از آن در آینده. بکار بردن عبارت "ما بین مشرق و مغرب" نهایت چیزی است که مردم برای مبالغه بکار می برند و برای بیان مبالغه در فاصله ی زیاد دو چیز دور، یا عبارت میان زمین و آسمان را بکار می برند یا مشرق و مغرب. "اللَّهُمَّ نَقِّنِي مِنْ خَطَايَايَ كَمَا يُنَقَّى الثَّوْبُ الأَبْيَضُ مِنْ الدَّنَسِ" یعنی: گناهان را از من زایل و محو کن، همچنانکه پارچه ی سفیدِ چرکی وقتی شسته شود، دوباره سفید می گردد. به طور مشخص پارچه ی سفید ذکر شده چون چرک و آلودگی در آن بیش از رنگ های دیگر نمایان و آشکار است. "اللَّهُمَّ اغْسِلْنِي مِنْ خَطَايَايَ بِالثَّلْجِ وَالْمَاءِ وَالْبَرَدِ"؛ از آنجا که گناهان آتش و حرارت خود را در قلب دارند و موجب حرارت عذاب می شوند، مناسبت دارد که قلب با چیزی شسته شود که آن را سرد و خنک نموده و حرارتش را از بین ببرد و آن آب و یخ و تگرگ می باشد. ذکر این دعا در این مقام و جایگاه و زمان شریف، بسیار مناسب است، زیرا نمازگزار در آن زمان که زمان مناجات است، متوجه الله متعال شده و از او می خواهد که گناهانش را محو نموده و میان او و گناهان چنان فاصله بیندازد که هرگز به هم نرسند، همانطور که مشرق و مغرب هیچگاه به هم نمی رسند؛ و همانطور که چرک و آلودگی را از لباس سفید شسته و پاک می کنند، گناهان و خطاها را از او بزداید و او را پاکیزه گرداند. و گناهانش را بشوید و با آب و یخ و تگرگ که شوینده و سرد کننده هستند، حرارتش را فرو نشاند. و این تشبیهات بسیار دقیق و در نهایت مطابقت به کار رفته است.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية