شرح الحديث :

درحالی که رسول الله صلی الله علیه وسلم بر منبر است، مردی از ایشان در مورد حکم شرعی نماز شب و تعداد رکعت های آن سوال می کند و اینکه آیا باید آنها را با فاصله بخواند یا اینکه به هم وصل نماید. و در روایت صحیحین آمده است: "نماز شب چگونه است؟" رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: «مَثْنَى مَثْنَى»: «دو رکعت دو رکعت». و فایده ی تکرار، مبالغه در تاکید است. و چنانکه ابن عمر رضی الله عنه تفسیر می کند به این معناست که در هر دو رکعت سلام داده شود که البته نماز وتر از این مساله استثنا می باشد؛ بنابراین اگر سه یا پنج یا هفت رکعت وتر خواند، همه ی آنها را با هم می خواند و در رکعت آخر سلام می دهد. و در ادامه می فرماید: اگر احتمال طلوع فجر می رود، تنها یک رکعت بخواند و سلام دهد. و به این ترتیب رکعتی را به نماز شبش بیفزاید و تعداد رکعات را فرد (وتر) بگرداند. در ادامه نافع راوی حدیث خبر می دهد که ابن عمر رضی الله عنه می گفت: وتر را آخرين نماز خود قرار دهيد. و در روایت مسلم آمده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «اجْعَلُوا آخِرَ صَلَاتِكُمْ بِاللَّيْلِ وِتْرًا»: «آخرين نماز خود را در شب، وتر قرار دهيد». یعنی نماز وتر را در پایان تهجدتان قرار دهید. سپس ابن عمر توضیح می دهد، اینکه گفت: «وتر را آخرين نماز خود قرار دهيد» اجتهاد او نیست بلکه حدیث نبوی می باشد. چنانکه در پایان می گوید: «زيرا رسول الله ﷺ چنين امر نموده است». یعنی امر نموده که نماز وتر پایان دهنده ی نماز شب باشد؛ چنانکه نماز مغرب وترِ نماز روز و پایان دهنده ی آن می باشد، نماز وتر نسبت به نماز شب چنین وضعیتی دارد. و در روایتی آمده است: به ابن عمر گفته شد: «دو رکعت دو رکعت به چه صورت؟» یعنی: اینکه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «مَثْنَى مَثْنَى» به چه معناست؟ و ابن عمر رضی الله عنه توضیح می دهد که منظور رسول الله صلی الله علیه وسلم این بوده که هر دو رکعت سلام داده شود. به عبارت دیگر دو رکعت خوانده شود و سپس سلام داده شود؛ آنگاه دو رکعت خوانده شود و سپس سلام داده شود؛ و به همین ترتیب عمل شود. و بیش از دو رکعت با یک سلام خوانده نشود.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية