شرح الحديث :

در این حدیث صحابه از رسول الله صلی الله علیه وسلم در مورد عملی از اعمال نیک سوال می کنند که در اجر و ثواب همانند جهاد در راه الله باشد؛ و رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: «لا تَسْتَطِيعُونَهُ» یعنی توانایی انجام عملی را ندارید که در اجر و ثواب با جهاد یکسان باشد. و دو یا سه بار این سوال را مطرح می کنند که هر بار پاسخ رسول الله صلی الله علیه وسلم همین است. سپس آن عملی را که با جهاد برابری می کند اما نمی توانند آن را انجام دهند، بیان می کند که عبارت است از: روزه گرفتن روزهای متوالی و به نماز ایستادن مستمر و تلاوت قرآن مداوم؛ تردیدی نیست که این از توان بشر خارج است. به همین دلیل است که رسول الله صلی الله علیه وسلم همان ابتدا به ایشان فرمود: «توانایی انجام آن را ندارید». و در روایت بخاری آمده که مردی از اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم از ایشان تقاضا می کند او را به عملی راهنما باشد که در قدر و منزلت و جایگاه و اجر و ثواب با جهاد برابر باشد؛ و رسول الله صلی الله علیه وسلم به وی می فرماید: «لا أجِدُه» یعنی عملی را که با جهاد یکسان باشد، سراغ ندارم؛ و در صحیحین روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لَغَدْوَةٌ في سَبيلِ اللهِ، أَوْ رَوْحَةٌ، خَيْرٌ مِنَ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا»: «يک بامداد يا شامگاه در راه الله بيرون شدن (و جهاد کردن)، از دنيا و هر آنچه در آن است، بهتر می باشد». سپس می فرماید: «هل تستطيع إذا خَرج المُجاهد أن تدخل مَسْجِدَكَ فتقوم ولا تَفْتُرَ، وتَصُوم ولا تُفْطِر؟» یعنی آیا می توانی از زمانی که مجاهد خانه اش را برای جهاد در راه الله ترک می کند، وارد مسجدت شوی و برای عبادتِ مستمر و متوالی اعتکاف کنی، پیوسته به نماز بایستی و پشت سر هم روزه بگیری؛ اگر این کار ممکن و شدنی است، تنها عملی است که با جهاد برابری می کند». این بود که آن مرد گفت: «ومن يستطيع ذلك؟!»: چه کسی می تواند پیوسته نماز بخواند و پشت سر هم روزه بگیرد؟ تردیدی نیست که این عملی بیش از توان بشر می باشد.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية