التواب
التوبةُ هي الرجوع عن الذَّنب، و(التَّوَّاب) اسمٌ من أسماء الله...
از ابو بَرْزَةَ نَضْلَة بن عُبَيد اسلمی رضی الله عنه روایت است که رسول الله ﷺ فرمودند: «لا تَزُولُ قَدَمَا عَبْدٍ يَومَ القِيَامَةِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَ أَفْنَاهُ؟ وَعَنْ عِلْمِهِ فِيمَ فَعَلَ فِيهِ؟ وَعَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ؟ وفِيمَ أَنْفَقَهُ؟ وَعَنْ جِسْمِهِ فِيمَ أَبْلَاهُ؟»: «روز قيامت بنده قدم از قدم برنمی دارد تا اينکه از او در مورد عمرش پرسیده شود که در چه راهی گذرانده است؟ و از علمش پرسیده شود که آن را چگونه به کار گرفته و چقدر به آن عمل کرده است؟ و از مالش که آن را از چه راهی به دست آورده و در چه راهی خرج کرده است؟ و از جسمش که آن را در چه راهی پير کرده است؟».
شرح الحديث :
بنده در روز قیامت قدم از قدم بر نمی دارد و از جایش تکان نمی خورد تا به حساب وی رسیدگی شود و بهشتی و جهنمی بودن او مشخص گردد و از وی در این موارد سوال شود: عمرش که در چه راهی صرف کرده است؟ در طاعت یا معصیت؟ علمش که چقدر به آن عمل کرده است؟ آیا بدان عمل کرده یا نه؟ مالش که از کجا به دست آورده است؟ از راه حلال یا حرام؟ و در چه راهی خرج کرده است؟ در طاعت الله یا در معصیت و نافرمانی از الله؟ جسمش که آن را در چه راهی پیر کرده است؟ در طاعت الله یا در معصیت و نافرمانی او؟