شرح الحديث :

رسول الله صلی الله علیه وسلم در وقت سفر خود را به مشقت نمی انداخت که از پشت شترش پایین آمده و بر روی زمین نماز نفل بخواند، بلکه بر پشت آن نماز می گزارد؛ مؤید این مطلب، حدیثی است که ابن عمر و دیگران از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت کرده اند مبنی بر اینکه ایشان در سفر بر پشت شترش و هر سو که شتر رو می کرد، نماز می گزارد. به روایت بخاری. وقتی رسول الله صلی الله علیه وسلم بر پشت شتر بود، به همان جهتی که شترش می رفت، نمازش را می گزارد، تفاوتی نداشت که روی شتر در جهت قبله بود یا نه. اما هنگام نمازهای فرض، یعنی نمازهای پنج گانه، از مرکبش پایین می آمد و رو به قبله، بر زمین نماز می خواند. و در حدیث ابن عمر رضی الله عنهما آمده است: «این کار را - یعنی نماز خواندن بر پشت مرکب را - در رابطه با نمازهای فرض انجام نمی داد». متفق علیه نماز فرض باید بر روی زمین ادا شود، مگر اینکه عذری شرعی وجود داشته باشد، مانند باران یا ترس از دشمن؛ در این صورت می توان بر روی مرکب نیز آن را ادا نمود، یا چنانچه فردی مریض باشد می تواند نمازش را نشسته و بر روی رخت خوابش نیز ادا کند، به ویژه اگر ترس خارج شدن وقت نماز باشد. دلایلی که به تخفیف و آسانگیری این دین و رفع حرج و سختی از این امت اشاره دارد، بر این مطلب دلالت می کند، از جمله این آیه که می فرماید: «لاَ يُكَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا» [بقره: 286] «الله به هیچکس جز به اندازۀ توانش تکلیف نمی کند». و اینکه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إِذا أَمَرْتُكُمْ بأَمْرٍ فَأْتُوا مِنْهُ ما اسْتَطَعْتُمْ»: «چون شما را به انجام کاری دستور دادم، تا آنجا که می توانيد به آن عمل کنيد».

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية