الخبير
كلمةُ (الخبير) في اللغةِ صفة مشبَّهة، مشتقة من الفعل (خبَرَ)،...
Yahya el-Mâzini -rahimehullah- şöyle dedi: Amr b. Ebî Hasen'in, Abdullah b. Zeyd -radıyallahu anh-'a Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'in nasıl abdest aldığını sorarken şahit oldum. Abdullah b. Zeyd -radıyallahu anh-, içi su dolu bir kap istedi. Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in abdesti gibi onlar için abdest aldı. Ellerine kabtan su döktü ve ellerini üç kez yıkadı. Sonra (sağ elini) kabın içine sokup su aldıktan sonra ağzını çalkaladı, burnuna su çekti ve sümkürdü, üç avuç suyla bunu üç kez yaptı. Sonra elini kaba daldırdı, üç kez yüzünü yıkadı. Sonra elini bir kez daha kaba daldırdı, kollarını dirsekleriyle birlikte iki kez yıkadı. Sonra elini kaba daldırıp başını mesh etti. Mesh ederken ellerini başının ön kısmından ensesine kadar götürüp başladığı yere bir kez getirdi. Sonra da ayaklarını yıkadı. Başka bir rivayette; "Başının ön kısmından başladı, başının arkasına kadar ellerini götürdü. Sonra başladığı yere kadar ellerini geri getirdi." Bir diğer rivayette ise: "Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- yanımıza geldi ve bakır kapta O'na su çıkardık." denilmiştir.
شرح الحديث :
Bu, Selef-i Salihin alimlerinin -rahimehumullah- sünnete ittiba etmedeki hırslı oluşlarının büyük bir örneğidir. Onlar, örnek almak için Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in nasıl yaptığını araştırıyorlardı. Bu hadiste Amr b. Yahya el-Mâzini -rahimehullah- babasından şöyle rivayet etmiştir: Amr b. Yahya'nın babası, amcası Amr b. Ebî Hasen'in sahabeden olan Abdullah b. Zeyd -radıyallahu anh-'a Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'in nasıl abdest aldığını sorarken şahit olmuştur. Abdullah b. Zeyd -radıyallahu anh-, ona, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in abdest alışını fiilî olarak göstermek istemiştir. Çünkü bu, anlaşılması en hızlı yol, en ince ayrıntısını gösteren ve zihne kazınması en iyi yöntemdir. Bir kapta su istemiş ve abdest almaya ellerini yıkamakla başlamıştır. Çünkü su alırken ellerini kullanacaktır. Kabtan eline su döküp üç kez yıkamıştır. Sonra elini kaba daldırmış, üç avuç su alıp her seferinde ağzını çalkalayıp burnuna su çekip sümkürmüştür. Sonra kabtan su alıp yüzünü üç kez yıkadı. Sonra kaptan su alıp her iki elini dirsekleriyle beraber iki kez yıkadı. Sonra elini kaba daldırıp başının ön kısmından başlayarak iki elini ensesinin üst kısmına kadar götürüp sonra başladığı yere kadar geri getirdi. Böyle yapmasının sebebi; ellerini arkaya götürüp öne getirerek başının zahiri ve batınının tamamına mesh etmek içindir. Sonra ayaklarını aşık kemiğine kadar yıkamıştır. Abdullah b. Zeyd -radıyallahu anh- Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- kendilerinin yanına geldiğinde abdest almak için ona içinde su olan bakırdan bir kap çıkardıklarını ve bu şekilde abdest aldığını haber vermiştir. Abdullah b. Zeyd -radıyallahu anh-, bu işi kesin olarak bildiğini ispat etmiştir.