الجبار
الجَبْرُ في اللغة عكسُ الكسرِ، وهو التسويةُ، والإجبار القهر،...
Abdullah b. Ömer -radıyallahu anhuma-'dan merfû olarak rivâyet edildiğine göre, şöyle demiştir: Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-, fıtır sadakasını (fitre vermeyi) -ya da Ramazan (sadakası) dedi- erkek kadın, hür köle herkes için, hurmadan bir sa’, arpadan bir sa’ olarak farz kılmıştı. İbn Ömer diyor ki: Sonra insanlar büyük ve küçük için buğdaydan yarım sa’ vermeye başladılar. Başka bir lafızda: İnsanlar bayram namazına çıkmadan verilir, şeklindedir.
شرح الحديث :
Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- fıtır sadakasını bir sa'dan fazla yiyeceğe malik olan bütün müslümanlara farz kılmıştır. Büyük, küçük, kadın, erkek, hür, köle olan herkes hurmadan bir sâ ya da arpadan bir sâ verir. Bu, müslümanların zenginleri hakkında eşitlik ve bolca vermelerine delil olması içindir. Fıtır sadakasını farz kılmış ve bu farzı ailenin reisine yöneltmiş ve onu, elinin altında bulunan ailesinden olan kadınlar, çocuklar ve kölelerin üzerine kefil kılmıştır.