شرح الحديث :

مردی به نام ابن حنظلیه در دمشق بود که عزلت و گوشه گیری از مردم را دوست داشت و مشغول چیزی جز نماز و تسبیح و خانواده اش نبود. روزی درحالی از کنار ابودرداء رضی الله عنه می گذرد که وی به همراه اصحابش نشسته است. ابودرداء رضی الله عنه به وی می گوید: سخنی به ما بگو که برای ما سودمند باشد و ضرری به تو نرساند. بنابراین ابن حنظلیه یادآور می شود که رسول الله صلی الله علیه وسلم سریه ای - دسته ی نظامی کمتر از چهارصد نفر – را برای جنگیدن با کفار، در صورت اسلام نیاوردن آنها فرستاد. وقتی بازگشتند، یکی از آنها در مکانی می نشیند که رسول الله صلی الله علیه وسلم می نشست؛ و شروع می کند به سخن گفتن از سریه ای که در آن شرکت داشت و کارهایی که در آن انجام شده بود. و در مورد یکی از مجاهدان که نیزه ای را به سوی کفار پرتاب کرده بود، سخن می گوید که به هنگام پرتاب آن با افتخار گفته است: بگير که من از بنی غفار هستم. – در جنگ اشکالی ندارد کسی در برابر دشمن فخر بفروشد -. در این اثنا یکی از حاضران می گوید: چون فخر فروخته، اجر و پاداش خود را از بین برده است؛ و دیگری می گوید: اشکالی در کارش نبوده است. و به این ترتیب وارد بگومگو می شوند و اختلاف آنها ادامه می یابد تا اینکه رسول الله صلی الله علیه وسلم خارج شده و می فرماید: «سبحان الله؛ یعنی: چگونه در این مورد اختلاف و کشمکش می کنید؟ اشکالی ندارد انسان - به خاطر کارِ پسنديده اش هم - پاداش بيابد و هم ستايش شود. الله متعال بین خیر دین و دنیا برای او جمع کرده است. ستایش می شود چون مردی تیرانداز و شجاع است و نزد الله متعال اجر و پاداش دارد؛ اشکالی در این نیست. بشر تغلبی می گوید: ابودرداء را دیدم که از این سخنان وی خوشحال شد؛ چون سخنانش بیانگر این مطلب بود که بهره ی دنیوی با اجر و ثواب اخروی منافاتی ندارد. و بعد از اینکه سرش پایین بود، آن را بالا آورده و می گفت: آیا خود این را از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدی؟ و ابن حنظلیه پاسخش مثبت بود؛ و همواره ابودرداء این سوال را از وی می پرسید تا جایی که با خود گفتم: از باب مبالغه در تواضع به زانو می افتد؛ چنانکه شأن دانش آموز در برابر معلم همین است. روز دیگری ابن حنظلیه از کنار ابودرداء می گذرد که ابودرداء به وی می گوید: سخنی به ما بگو که برای ما مفید بوده و ضرری به تو نرساند؛ بنابراین به وی خبر می دهد که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرموده است: «کسی که برای نگهداری اسبی هزینه کند و آب و غذای آن را تامین نموده و به نیازهای آن رسیدگی کند، مانند کسی است که دستش را برای صدقه دادن باز گذاشته و آن را نمی بندد. مراد از اسب، اسبی است که برای جهاد در راه الله آماده می شود. بار دیگری نیز ابن حنظلیه از کنار ابودرداء می گذرد که ابودرداء به وی می گوید: سخنی به ما بگو که برای ما مفید بوده و ضرری به تو نرساند؛ لذا ابن حنظلیه به وی خبر می دهد که رسول الله صلی الله علیه وسلم خریم اسدی را ستوده است. جز اینکه دو صفت منفی او را بر شمرده که یکی از آنها موهای بلند وی تا روی شانه هایش می باشد و دیگری بلند بودن لباسش؛ و چون خریم این مساله را می شنود، بلافاصله چاقو را برداشته و موهایش را تا برابر گوش هایش کوتاه می کند و لباسش را تا ساق هایش بالا می کشد. بار دیگر نیز از کنار ابودرداء می گذرد که به وی می گوید: سخنی به ما بگو که برای ما مفید بوده و ضرری به تو نرساند؛ این بار ابن حنظلیه می گوید: از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که به هنگام بازگشت از غزوه فرمود: شما نزد برادران مومن تان می روید، مرکب و سواری تان و لباس ها و سر و وضع تان را درست و مرتب کنید و در بهترین حالت و لباس باشید تا در نگاه مردم همچون خالی در بدن باشید. چراکه الله متعال کسی را دوست ندارد که حال و وضع ظاهری و لباس و سخنش زشت باشد و کسی را دوست ندارد که در این زشتی تکلف نماید».

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية