التواب
التوبةُ هي الرجوع عن الذَّنب، و(التَّوَّاب) اسمٌ من أسماء الله...
از عبدالله بن عمر رضی الله عنهما روایت است که رسول الله ﷺ فرمودند: «مَا حَقُّ امْرِيءٍ مُسلِمٍ لَهُ شَيءٌ يُوصِي فِيه، يبِيتُ لَيْلَتَيْنِ إِلاَّ وَوَصِيَّتُهُ مَكْتُوبَةٌ عِنْدَهُ»: «برای مسلمانی که چيزی برای وصيت دارد، جايز نيست دو شب بر او بگذرد و وصيت نامه اش را ننوشته باشد». و در روايت مسلم آمده که ابن عمر می گويد: از وقتی اين سخن را از رسول الله ﷺ شنيده ام، يک شب نيز بر من نگذشته مگر اينکه وصيت نامه ام نزدم بوده است.
شرح الحديث :
این درست نیست که کسی تصمیم به وصیت کردن در مورد چیزی داشته باشد و این کار را نکند و آن را برای مدتی طولانی به تاخیر بیندازد. بلکه باید هرچه زودتر آن را مکتوب نموده و بیان کند؛ و بیش از یک یا دوشب در عدم بیان آن تسامح به خرج ندهد. و به همین دلیل است که ابن عمر رضی الله عنهما بعد از شنیدن این نصیحت از رسول الله صلی الله علیه وسلم، هر شب وصیت خود را کنترل می کرد تا به امر شارع عمل نموده و حق را بیان کرده باشد. و وصیت دو نوع است؛ وصیتی که مستحب است؛ و آن وصیت در امور نافله و مستحبات است؛ و وصیتی که واجب است؛ و آن وصیت در مورد حقوق واجبی است که با وفات انسان، دلیل و بینه ای برای ثابت شدن آنها وجود ندارد؛ و آنچه امر واجب وابسته به آن است و جز با آن کامل نمی شود، خود واجب است. و ابن دقیق العید ذکر می کند که این حدیث در مورد نوع واجب می باشد.