القابض
كلمة (القابض) في اللغة اسم فاعل من القَبْض، وهو أخذ الشيء، وهو ضد...
از ابوسعيد خدری رضی الله عنه روايت است كه رسول الله ﷺ فرمودند: «لا تَبِيعُوا الذَّهَبَ بِالذَّهَبِ إِلاَّ مِثْلاً بِمِثْلٍ، وَلا تُشِفُّوا بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ، وَلا تَبِيعُوا الْوَرِقَ بِالْوَرِقِ إِلاَّ مِثْلاً بِمِثْلٍ، وَلا تُشِفُّوا بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ، وَلا تَبِيعُوا مِنْهَا غَائِبًا بِنَاجِزٍ»: «طلا را در مقابل طلا، جز اينكه برابر باشند و اختلاف وزنی نداشته باشند، نفروشيد. و نقره را در مقابل نقره نفروشيد جز اينكه برابر باشند و اختلاف وزنی نداشته باشند. و نسيه ی آنها را به نقد نفروشيد».
در این حدیث رسول الله صلی الله علیه وسلم از دو نوع ربای فضل و نسیه نهی می کند. چنانکه از معامله ی طلا با طلا، چه مضروب باشند یا مضروب نباشند، نهی می کند مگر اینکه هر دو از نظر وزنی مثل هم باشند و تقابض در مجلس عقد صورت بگیرد؛ چون معامله به این صورت که یکی از آنها حاضر باشد و دیگری غایب، جایز نیست. چنانکه از معامله ی نقره با نقره نهی می کند فرقی نمی کند مضروب باشد یا نباشد؛ مگر اینکه هر دو از نظر وزنی با هم برابر باشند و تقابض در مجلس عقد اتفاق بیفتد؛ بنابراین جایز نیست وزن یک سوی معامله بیش از سوی دیگر باشد چنانکه جدا شدن از هم قبل از تقابض جایز نیست.