الحكم
كلمة (الحَكَم) في اللغة صفة مشبهة على وزن (فَعَل) كـ (بَطَل) وهي من...
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إنَّمَا جُعِلَ الإِمَامُ لِيُؤْتَمَّ بِهِ، فَلا تَخْتَلِفُوا عَلَيْهِ، فَإِذَا كَبَّرَ فَكَبِّرُوا، وَإِذَا رَكَعَ فَارْكَعُوا، وَإِذَا قَالَ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، فَقُولُوا: رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ. وَإِذَا سَجَدَ فَاسْجُدُوا، وَإِذَا صَلَّى جَالِساً فَصَلُّوا جُلُوساً أَجْمَعُونَ»: «امام برای این قرار داده شده که به او اقتدا شود، پس با او مخالفت نکنید؛ زمانی که تکبیر گفت، تکبیر بگویید و آنگاه که رکوع کرد، رکوع کنید. و زمانی که "سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ" گفت، "رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ" بگویید. و وقتی سجده کرد، سجده کنید. و اگر نشسته نماز خواند، همگی نشسته نماز بخوانید».
شرح الحديث :
رسول الله صلی الله علیه وسلم در مورد حکمت وجود امام در نماز به مقتدی ها توضیح می دهد؛ اینکه نمازگزاران در نمازشان به او اقتدا کنند و در هیچیک از اعمال نماز با او مخالفت نکنند. و انتقال های وی در نماز با نظم و ترتیب باشد. لذا بیان می دارد که وقتی امام تکبیرة الاحرام را گفت، شما نیز تکبیر بگویید؛ و وقتی به رکوع رفت، بعد از او به رکوع بروید؛ و چون برای شما یادآور شد که الله متعال حمد و ستایش را پاسخ می دهد و "سمع الله لمن حمده" گفت، حمد و ستایش الله متعال را با ذکر "ربنا لك الحمد" بگویید؛ البته این ذکر با صیغه های دیگری هم وارد شده است مانند: "ربنا ولك الحمد"، "اللهم ربنا ولك الحمد"، "اللهم ربنا لك الحمد"؛ و زمانی که به سجده رفت، از او پیروی کنید و سجده کنید؛ و اگر به دلیل عاجر بودن از ایستادن، نشسته نماز خواند، جهت پیروی از وی، نشسته نماز بخوانید هرچند قادر به ایستادن باشید.