شرح الحديث :

Akşam namazının vakti şafak kaybolana kadar devam eder. Şafak kaybolunca akşam namazının vakti biter ve yatsı namazının vakti girer. Bu sabit olduğuna göre, akşam namazı vaktinin çıkışının ve yatsı namazının vaktinin girdiğinin belirlendiği şafak nedir? İbn Ömer -radıyallahu anhuma- bunu Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in söylediğini bildirerek dedi ki: «Şafak; ufuktaki kızıllıktır.» Şafak, güneşin batışından sonra gökyüzünde kalan kızıllıktır. O, güneşin kalan ışınlarıdır. Bu da dil bilimcilerinin sözüdür. Eğer ufukta şafağın kırmızılığı kaybolursa akşam namazının vakti çıkar ve yatsı namazının vakti girer. Bu da ilim adamlarının -rahimehumullah- çoğunluğunun görüşüdür. Bu hadis Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'in şu sözünü açıklıyor: «Akşam namazının vakti eğer güneş battığı zaman ve şafak (yani battığı yerdeki kızıllık) kaybolmadan öncedir.» Ancak akşam ve yatsı namazlarının vakitlerini dakikalar ile takdir etmek mevsimlere göre değişiklik gösterir. Bazı mevsimlerde güneşin batışıyla yatsı namazının vaktinin girişi arasında bir saat on beş dakika vardır. Bazı zamanlar ise bir saat yirmi dakika, bazen bir saat yirmi beş dakika, bazen bir saat otuz dakikadır. Bütün mevsimlerde tam bir vakit belirleme imkanı yoktur. Vakti tam olarak belirlemek için çölde şafağa özel bir ihtimam göstermek gerekir. Öyle ki şafağı gözetler ve ona bakan dakikalar ile sınırlar. Ancak Suudi Arabistan’da güneşin batışı ile şafağın kaybolması arasındaki vakit için ihtiyatlı olarak itimat edilen bir buçuk saattir. Bu hadis merfû olarak zayıftır. Şu söyleyeceğimiz şeyler sebebiyle manası sahihtir: 1- Bu; İbn Ömer, Ebû Hureyre, Şeddâd b. Evs, Ubâde b. Sâmit -radıyallahu anhum- gibi sahabelerin sözüdür. 2- Dil bilimcilerin yanında en doğru olanıdır. 3- Nûmân b. Beşîr –radıyallahu anhuma-’nın rivayet ettiğine göre şöyle dedi: ’’Ben bu namazın vaktini en iyi bilenim –Yani yatsı namazının en son vaktini- Rasûlullah –sallallahu aleyhi ve sellem- yatsı namazını gecenin üçte birinin ilk yarısında kılıyordu. Tirmizi ve diğerleri rivayet etmişlerdir. Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem-’in yatsı namazını son vaktinde kıldığı zaman beyazlığın kaybolmasından önce kılardı. Çünkü ay üçüncü gecede beyazlığın kaybolmasından önce batıya doğru kayboluyor ya da düşüyor. Bu da şafağın kızıllık olduğuna beyazlık olmadığına delalet ediyor.

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية الفارسية