آداب النوم والاستيقاظ
Ebû Hureyre -radıyallahu anh-'dan merfu olarak rivayet edildiğine göre, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Sizden biri abdest aldığı zaman burnuna su çeksin, sonra sümkürsün. Kim taşla isticmar yaparsa tek sayı olarak taş kullansın. Sizden biriniz uykusundan uyandığında elini üç defa yıkamadıkça (içinde abdest suyu bulunan kaba daldırmasın, Çünkü o elinin nerede gecelediğini bilmez." Başka bir rivayette: " Burun deliklerine su çeksin'' şeklindedir. Bir diğer lafızda "Kim abdest alırsa burnuna su çeksin" olarak gelmektedir.
عن أبي هريرة -رضي الله عنه- أن رسول الله -صلى الله عليه وسلم- قال: «إذا توضَّأ أحدُكُم فَليَجعَل في أنفِه ماءً، ثم ليَنتَنْثِر، ومن اسْتَجمَر فَليُوتِر، وإذا اسْتَيقَظَ أَحَدُكُم من نومِه فَليَغسِل يَدَيه قبل أن يُدْخِلهُما في الإِنَاء ثلاثًا، فإِنَّ أَحدَكُم لا يَدرِي أين بَاتَت يده». وفي رواية: «فَليَستَنشِق بِمِنْخَرَيه من الماء». وفي لفظ: «من توضَّأ فَليَسْتَنشِق».
شرح الحديث :
Bu hadis üç parağraftan oluşmaktadır. Her bir parağraf ayrı bir hüküm içerir. 1- Abdest alan kimse abdest almaya başladığında önce burnuna su çeker ardından onu sümkürür. Hadiste zikredilen bu hususa istinşâk ve istinsâr denir. Çünkü burun organı abdest alan kimsenin yıkaması emredilen yüz kapsamındadır. Sahih olarak gelen hadisler bunu yapmanın meşru olduğunu göstermektedir. Çünkü bu dinen yapılması istenen temizlik kapsamındadır. 2- Tuvalet ihtiyacını bitirdikten sonra taşla temizlenmek isteyen kimsenin temzlendiği taşların sayısını tek olma gerekliliği. Bunun alt sınırı üç, üst sınırı ise çıkan dışkının temizlendiği tek sayıdır. Tek sayıda o yeri temizler. Çift sayıda temizledi ise bir tane daha ilave edip sayıyı tek yapar. 3- Gece uykudan uyanan kimse ellerini üç kez yıkamadan (içinde abdest suyu bulunan kaba) daldırmaz. Çünkü gece uykusu -genellikle- uzun olur. Eli bedeninde dolaşır. Farkında olmadan eline pis olan şeyler isabet edebilir. Bu yüzden şeri temizlik için ellerin yıkanması o kimse için meşru kılınmıştır.