العليم
كلمة (عليم) في اللغة صيغة مبالغة من الفعل (عَلِمَ يَعلَمُ) والعلم...
Ebu Hureyre -radıyallahu anh'den merfu olarak rivayet olunan hadiste Nebî -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur: «Anne ve babasına veya onlardan sadece birine yaşlılık günlerinde yetişip de cennete giremeyen kimse perişan olsun, perişan olsun, perişan olsun.»
Ana baba hakkı çok büyüktür. Allah Azze ve Celle insanları ve cinleri yarattığı o hakkı (ibadetin yalnızca kendisine yapılması) ile ana baba hakkını birlikte zikretmiştir. “Allah’a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın, Ana babaya iyilik edin” Allah Teâlâ yalnızca kendisine ibadet edilmesini emrettikten sonra evlatlara, anne babalarına itaat etmelerini ve onlara sözlü ve fiili olarak iyilikte bulunmalarını vasiyet etmiş ve sorumlu tutmuştur. Bunun sebebi de onlarla alakadar olup, terbiyeleriyle ilgilenmeleri, (evlatlarının) rahat uyuyabilmeleri için geceleri uykularını feda etmeleridir. İyiliğin karşılığı, yalnız iyiliktir. Hadisin manası: Allah Rasûlü -sallallahu aleyhi ve sellem- anne ve babasına veya onlardan sadece birine yaşlılık günlerinde yetişip de onlara itaat etmediği ve iyilikle onlara muamele etmediği için cennete giremeyen kimseye üç kez beddua etmiştir. Ana babaya iyilik etmek, ihsanda bulunmak ve onlara itaat etmek cehennem ateşinden koruyan sebeplerdendir. Ana babaya itaatsizlik ve hürmetsizlik ise cehenneme girme sebeplerindendir. Şayet onlara yetişemediysen bu da Allah’ın rahmetidir.