الصمد
كلمة (الصمد) في اللغة صفة من الفعل (صَمَدَ يصمُدُ) والمصدر منها:...
en-Nu'mân b. Beşîr -radıyallahu anhuma- anlatıyor: "Babam malının bir kısmından bana sadaka verdi. Annem Amra binti Revâha şöyle dedi: Rasûlullah –sallallahu aleyhi ve sellem-’i şahit edene kadar, ben buna razı olmam dedi. Babam Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’in yanına gelerek, bana sadaka olarak verdiği mala şahit tutmak istedi. Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- ona: «Peki Sen Numân'a hibe ettiğinin aynısını diğer çocuklarının her birisine de hibe ettin mi?» buyurdu. Beşîr: Bunun üzerine Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-: «Hayır, dedi. Allah’tan korkun, çocuklarınıza karşı adaletli olun.» buyurdu. Başka bir lafızda: Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem: «Beni şahit tutma! Çünkü ben zulme şahit olmam.» buyurdu. Başka bir lafızda da: «O halde bu işe benden başkasını şâhit et.» diye buyurdu.
شرح الحديث :
en-Nu'mân b. Beşîr el-Ensari -radıyallahu anh- anlatıyor: Numan’ın babası, malının bir kısmını en-Nu'mân için ayırdı. Numan’ın annesi, babasından bu sadakayı Peygamber –sallallahu aleyhi ve sellem-’in huzurunda onaylatmak isteyerek Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’in şahit olmasını talep etti. Babası, en-Nu'mân'ı, Peygamber –sallallahu aleyhi ve sellem-’in şahitlik etmesi için en-Nu'mân'ı yanında Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem-’e götürünce Nebi –sallallahu aleyhi ve sellem- ona şöyle dedi: «Peki Sen, en-Nu'mân'a hibe ettiğinin aynısını diğer çocuklarının her birisine de hibe ettin mi?» buyurdu. Beşir: "Hayır!" dedi. Görüldüğü gibi, çocuklardan bazılarını diğerlerinden ayırmak ya da bazılarını diğerlerinden üstün tutmak, içerisinde barındırdığı zulüm ve bozukluklar sebebiyle takvaya aykırıdır ve adaletsizliktir. Bu olay, diğer kardeşleri kendisine üstün görülen çocuğun babasından uzaklaşmasına ve ayrılmasına sebebiyet verir ve onda, kendisine karşı üstün görülen kardeşlerine karşı buğz ve düşmanlığa sebep olur. Böyle davranmanın zararlarından bazıları bu olduğu için, Peygamber –sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur: «Allah’tan korkun! Çocuklarınızın arasında adaletli olun, beni zulme ve adaletsizliğe şahit etmeyin.» Benden başkasını şahit tut diyerek, azarlayarak ve kötü göstererek onu bu fiilden sakındırdı. Beşir –radıyallahu anh-, Allah Teâlâ’nın sınırlarını koruma ve o sınırları aşmama hususunda her zaman davrandıkları gibi yaptı ve oğluna yaptığı hibeyi ondan geri aldı.