شرح الحديث :

«رسول الله صلی الله علیه وسلم از قضای حاجت زیر درخت میوه دار نهی فرمود»؛ یعنی: برای انسان جایز نیست که زیر درختان میوه داری ادرار یا مدفوع کند که مردم از میوه ی آنها استفاده می کنند یا استفاده های دیگری از آنها می برند؛ زیرا چنین کاری می تواند دیگران را آلوده و نجس نماید و ممکن است میوه ای از درخت بیفتد و به نجاست آلوده شود. و چه بسا درختان از این نجاست ها تغذیه شوند و بر میوه ی آنها تاثیر بگذارد، در نتیجه مردم از میوه ی آنها محروم شوند. اما قضای حاجت زیر درختانی که میوه ی آنها مورد استفاده ی مردم قرار نمی گیرد یا زیر درختان بی ثمر، ایرادی ندارد، زیرا این کار با ضرری برای مردم همراه نیست. مگر اینکه آن درخت سایه ای مورد استفاده داشته باشد که در این صورت قضای حاجت زیر آن جایز نیست، زیرا مورد استفاده مردم است. «و از قضای حاجت در کنار رود جاری نهی نمود»؛ یعنی: رسول الله صلی الله علیه وسلم از ادرار و یا مدفوع نمودن در کنار رود جاری نهی فرمود، زیرا از جمله مکان هایی است که مردم به آنجا می روند؛ و از این قبیل است سدها و حوض هایی که آب از طریق آنها به مزارع می رود، یا سدها و حوض هایی که آب در آنها جمع می شود. این حدیث ضعیف است، اما تحریم قضای حاجت در مکان های مورد استفاده ی مردم، برگرفته از دلایل صحیح است؛ از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: ««اتَّقُوا اللَّعَّانَيْنِ»: «از دو کاری که باعث لعنت انسان می شوند، پرهيز کنيد». صحابه گفتند: ای رسول خدا، آن دو کار کدامند؟ فرمود: «الَّذِي يَتَخَلَّى فِي طَرِيقِ النَّاسِ، أَوْ فِي ظِلِّهِمْ»: «قضای حاجت بر سر راه يا در سايه های مردم». به روایت مسلم (1 /226) (ح269).

ترجمة هذا الحديث متوفرة باللغات التالية

العربية الإنجليزية الفرنسية الإسبانية التركية الأردية الأندونيسية البوسنية الروسية البنغالية الصينية