تفسير سورة الزخرف

1- ﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ حم﴾

(Ha.Mim) đã được trình bày ở phần đầu của chương Al-Baqarah.

2- ﴿وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ﴾

Allah thề bởi Qur'an, Kinh Sách minh bạch cho con đường hướng dẫn đến chân lý.

3- ﴿إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ﴾

Chắc chắn, TA đã thiên khải Thiên Kinh Qur'an bằng ngôn ngữ Ả-rập, hy vọng các ngươi hiểu được Nó - hỡi nhóm người nói chuyện bằng tiếng Qur'an - biết về ý nghĩa của Nó, và nhận thức về Nó để các ngươi truyền lại cho những cộng đồng khác.

4- ﴿وَإِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ﴾

Và quả thật, Thiên Kinh Qur'an này được trích từ Tập Kinh Mẹ rất cao cả, uyên thâm, quả thật TA đã làm nên luật lệ từ những câu Kinh của Nó trong việc thực thi và cấm đoán.

5- ﴿أَفَنَضْرِبُ عَنْكُمُ الذِّكْرَ صَفْحًا أَنْ كُنْتُمْ قَوْمًا مُسْرِفِينَ﴾

Chẳng lẻ TA phải ngừng việc bạn xuống Qur'an cho các ngươi bởi đa số các ngươi chống đối bằng việc phạm tội Shirk và nhiều tội lỗi khác ư? Không thể nào, ngược lại do long thương xót của TA giành cho các ngươi khiến Ta thực hiện điều ngược lại.

6- ﴿وَكَمْ أَرْسَلْنَا مِنْ نَبِيٍّ فِي الْأَوَّلِينَ﴾

Và biết bao Thiên Sứ đã được TA cử phái đến với các cộng đồng trước đây.

7- ﴿وَمَا يَأْتِيهِمْ مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ﴾

Thế nhưng không một Sứ Giả nào từ Allah đến với những cộng đồng trước đây mà lại không bị người dân chế giễu.

8- ﴿فَأَهْلَكْنَا أَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشًا وَمَضَىٰ مَثَلُ الْأَوَّلِينَ﴾

Rồi TA đã tiêu diệt những người mạnh nhất của họ từ những cộng đồng đó, và tất nhiên những kẻ yếu hơn không thể gây khó dễ việc TA tiêu diệt họ, và hình ảnh hay cách thức hủy diệt những cộng đồng trước đó đã được ghi chép vào Thiên Kinh Qur'an, như dân A'd, dân Thamud, cộng đồng của Lut, và dân Madyan.

9- ﴿وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ﴾

Và nếu Ngươi - hỡi Thiên Sứ - hỏi đám người thờ đa thần phủ nhận: Ai đã tạo ra các tầng trời và ai đã tạo ra trái đất? Thì chắc chắn họ sẽ trả lời Ngươi: Quả thật Đấng Toàn Năng mà không ai có thể vượt trội hơn Ngài, Đấng Toàn Tri biết hết trong tất cả mọi thứ đã tạo ra chúng.

10- ﴿الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَجَعَلَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ﴾

Allah là Đấng đã thiết kế trái đất bằng phẳng cho các ngươi để các ngươi dễ dàng dẫm chân bước trên đó, và Ngài vạch cho các ngươi những con đường men theo truyền núi và các thung lũng. Hy vọng các ngươi được hướng dẫn trong hành trình của các ngươi.

11- ﴿وَالَّذِي نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَنْشَرْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا ۚ كَذَٰلِكَ تُخْرَجُونَ﴾

Và Ngài đã ban nước mưa từ trên trời xuống theo định lượng vừa đủ dùng cho các ngươi, và vừa đủ dùng cho những vật nuôi và các cánh đồng của các ngươi. Rồi TA đã làm sống lại vùng đất khô cằn mà cây cối không thể sinh sống nổi, và tương tự như việc TA đã làm sống lại vùng đất khô cằn đó bằng nhiều thảo mộc, TA cũng sẽ làm các ngươi sống lại sau khi đã chết.

12- ﴿وَالَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْفُلْكِ وَالْأَنْعَامِ مَا تَرْكَبُونَ﴾

Và Ngài đã tạo hóa tất cả mọi thứ theo từng cặp, như ban đêm và ban ngày, giống đực và giống cái, và những thứ khác. Và Ngài đã tạo ra cho các ngươi những chiếc thuyền buồm và những con vật nuôi để các ngươi sử dụng hay cưỡi chúng trong các chuyến đi của các ngươi, rồi các ngươi láy những chiếc thuyền trên biển cả cũng như cưỡi những con vật trên mặt đất.

13- ﴿لِتَسْتَوُوا عَلَىٰ ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْكُرُوا نِعْمَةَ رَبِّكُمْ إِذَا اسْتَوَيْتُمْ عَلَيْهِ وَتَقُولُوا سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ﴾

Ngài đã chế ngự tất cả những thứ đó cho các ngươi.
Hy vọng khi các ngươi ngồi được trên lưng chúng trong các chuyến đi xa, thì sau đó các ngươi nhớ đến ân huệ của Thượng Đế của các ngươi, Ngài đã chế ngự cho các ngươi an toàn trên lưng của chúng, rồi các ngươi nói bằng chính lưỡi của mình: Thật quang vinh và thiêng liêng thay Đấng đã ban cho và đã thuần phục cho bầy tôi những con vật này rồi cho bầy tôi được kiểm soát chúng, và bầy tôi đã không thể chế ngự được chúng nếu Allah không chế ngự dùm.

14- ﴿وَإِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ﴾

Và chắc chắn chúng tôi sẽ trở về gặp Ngài duy nhất Thượng Đế của bầy tôi sau khi bầy tôi đã chết để nhận lấy sự xét xử và thưởng phạt.

15- ﴿وَجَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبَادِهِ جُزْءًا ۚ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَكَفُورٌ مُبِينٌ﴾

Và những kẻ thờ đa thần tuyên bố rằng một số tạo vật là con cái của Đấng Tạo Hóa, khi họ bảo: Các thiên thần là con gái của Allah, quả thật người nào nói những lời nói như vậy thì họ thật vong ân khi đã kết hợp giữa sự phủ nhận và lầm lạc

16- ﴿أَمِ اتَّخَذَ مِمَّا يَخْلُقُ بَنَاتٍ وَأَصْفَاكُمْ بِالْبَنِينَ﴾

Phải chăng các ngươi - hỡi những kẻ thờ đa thần - nói rằng: Allah tự chọn con gái cho bản thân Ngài trong số tạo vật mà Ngài đã tạo hóa, và các ngươi giành riêng cho mình những đứa con trai ư? Dựa vào đâu mà các ngươi lại xác định là có sự phân chia như vậy?

17- ﴿وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَٰنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ﴾

Và khi một người trong bọn họ nhận được thông tin về đứa con gái vừa mới hạ sanh giống như họ đã vu khống như thế cho Allah thì gương mặt của hắn trở nên xám xịt, hiện rõ một nổi lo lắng và u sầu, và nhìn như là hắn đang vô cùng giận dữ. Rồi sẽ như thế nào khi hắn quy cho Thượng Đế của hắn điều mà làm hắn thất vọng khi nhận được thông tin đó?

18- ﴿أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ﴾

Chẳng lẻ họ lại qui cho Thượng Đế của họ người phụ tá được nuôi dưỡng bằng trang sức và khi tranh luật thì lời nói không rõ ràng như là phụ nữ hay sao?!

19- ﴿وَجَعَلُوا الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَٰنِ إِنَاثًا ۚ أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ ۚ سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَيُسْأَلُونَ﴾

Và họ lại đặt cho các Thiên Thần vốn là bầy tôi của Đấng Khoan Dung là nữ giới. Phải chăng họ đã ở đó chứng kiến khi Allah tạo hóa ra Thiên Thần, nên họ mới khẳng định Thiên Thần là giới nữ?! Các vị Thiên Thần sẽ ghi chép sự xác nhận này của họ, và họ sẽ được tra hỏi vào Ngày Phục Sinh, và hình phạt sẽ dành cho sự dối trá của họ.

20- ﴿وَقَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمَٰنُ مَا عَبَدْنَاهُمْ ۗ مَا لَهُمْ بِذَٰلِكَ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ﴾

Và họ đã đổ thừa cho tiền định mà nói: Nếu như Allah muốn chúng tôi không thờ Thiên Thần thì làm sao chúng tôi có thể thờ phượng Họ được cơ chứ. Sự việc như thế này thể hiện sự hài lòng của Ngài, nhưng câu nói của họ nào được xuất phát từ sự thiếu hiểu biết, họ chỉ nói những điều dối trá mà thôi.

21- ﴿أَمْ آتَيْنَاهُمْ كِتَابًا مِنْ قَبْلِهِ فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِكُونَ﴾

Hay là TA đã ban cho những kẻ thờ đa thần Kinh Sách trước Thiên Kinh Qur'an, cho phép họ thờ phượng thần linh khác ngoài Allah?! Rồi họ bám chặt theo Kinh Sách đó.

22- ﴿بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَىٰ أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَىٰ آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ﴾

Không! không phải như vậy, mà những họ diện lý do truyền thống: Quả thật, chúng tôi thấy cha ông chúng tôi theo một tín ngưỡng và tôn giáo, và trước đây tổ tiên của chúng tôi đã thờ phượng các bụt tượng, nên chúng tôi là những người đi theo dấu chân của họ trong việc thờ phượng.

23- ﴿وَكَذَٰلِكَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَىٰ أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَىٰ آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ﴾

Và cũng như những kẻ đã dối trá, họ lấy truyền thống của cha ông của họ ra để kháng cự, không một người báo trước nào trước Ngươi - hỡi Thiên Sứ - đã được TA cử phái đến cho một thị trấn để cảnh báo họ mà những người đứng đầu và những kẻ quyền cao chức trọng trong bọn họ lại không nói: Quả thật, chúng tôi đã thấy cha ông chúng tôi theo một tôn giáo và tính ngưỡng nào đó, và chắc chắn chúng tôi là những người đi theo dấu chân của họ, chứ cộng đồng của Ngươi không hề đi theo tôn giáo hay tính ngưỡng mới mẻ nào trong đó cả.

24- ﴿۞ قَالَ أَوَلَوْ جِئْتُكُمْ بِأَهْدَىٰ مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَيْهِ آبَاءَكُمْ ۖ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ﴾

Thiên Sứ của họ nói với họ: Chẳng lẻ các ngươi vẫn theo cha ông các ngươi khi Ta mang đến cho các ngươi điều tốt đẹp hơn tôn giáo của cha ông các ngươi luôn ư? Họ đáp lại: Quả thật, chúng tôi không tin những gì Ngươi và các Thiên Sứ trước Ngươi mang đến cho chúng tôi.

25- ﴿فَانْتَقَمْنَا مِنْهُمْ ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ﴾

Bởi thế, TA đã trừng phạt những cộng đồng đã phủ nhận các Thiên Sứ trước Ngươi, và TA đã hủy diệt họ. Vì vậy, Ngươi hãy nhìn kỹ kết cuộc của những kẻ phủ nhận những điều mặc khải cho họ, quả thật họ có một kết cuộc vô cùng đau đớn.

26- ﴿وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ إِنَّنِي بَرَاءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ﴾

Và Ngươi hãy nhớ - hỡi Thiên Sứ - khi Ibrahim nói với cha và người dân của Người: Quả thật, Ta vô can với những gì mà các vị đang thờ phượng từ những bụt tượng mà không phải là Allah.

27- ﴿إِلَّا الَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّهُ سَيَهْدِينِ﴾

Ngoại trừ Allah Đấng đã tạo hóa ra Ta, rồi Ngài sẽ dẫn lối Ta đến với những gì mà nơi đó hữu ích cho Ta từ việc đi theo tôn giáo chính trực của Ngài.

28- ﴿وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ﴾

Và Ibrahim đã làm cho Câu Nói Tawhid (không có Thượng Đế nào thực sự ngoài Allah) tồn tại trong dòng tộc của Người cho đến thế hệ sau này, họ vẫn tiếp tục thờ phượng Allah duy nhất không tổ hợp với Ngài bất cứ thứ gì. Với hy vọng khi họ được trở về với Allah bởi sự sám hối từ tội Shirk và những tội lỗi khác

29- ﴿بَلْ مَتَّعْتُ هَٰؤُلَاءِ وَآبَاءَهُمْ حَتَّىٰ جَاءَهُمُ الْحَقُّ وَرَسُولٌ مُبِينٌ﴾

TA không vội tiêu diệt những kẻ đa thần phủ nhận đó, mà TA để họ ở lại trần gian và cha ông của họ trước đó cũng như vậy cho đến khi Qur'an được ban đến cho họ, và một Sứ Giả minh bạch đó là Muhammad - cầu xin Allah ban sự bình an đến Người - đến với họ.

30- ﴿وَلَمَّا جَاءَهُمُ الْحَقُّ قَالُوا هَٰذَا سِحْرٌ وَإِنَّا بِهِ كَافِرُونَ﴾

Rồi khi Qur'an được mang đến với họ chính là chân lý không có gì phải nghi ngờ thì họ lại nói: Đây quả là mà thuật, Muhammad đã làm phù phép đối với họ bọn ta, và chắc chắn bọn ta phủ nhận và sẽ không tin tưởng nơi Y.

31- ﴿وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَٰذَا الْقُرْآنُ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ﴾

Và những kẻ thờ đa thần phủ nhận nói: Tại sao Allah lại không ban Qur'an xuống cho một trong hai người có quyền lực nhất ở Makkah hoặc ở Ta-if, và hai người đó là Al-Waleed bin 'Uqbah và 'Urwah bin Mas-ud thay thế cho Muhammad một người nghèo khổ, mồ côi.

32- ﴿أَهُمْ يَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّكَ ۚ نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِيًّا ۗ وَرَحْمَتُ رَبِّكَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ﴾

Chẳng lẻ họ đứng ra phân chia hồng ân của Thượng Đế của Ngươi - hỡi Thiên Sứ - rồi họ đưa nó cho ai mà họ muốn và ngăn cản nó cho ai mà họ muốn, điều đó là theo ý họ hay theo ý muốn của Allah? Allah đã phân chia giữa họ các hồng ân trên trần thế, và ban cho họ sự giàu nghèo, để Ngài ban cho người này có thể sai bảo hay thuê mướn người kia làm việc. Và hồng ân mà Ngài dành cho bầy tôi của Ngài vào Ngày Sau sẽ tốt hơn tất cả những gì họ có được ở trên trần gian tạm bợ này.

33- ﴿وَلَوْلَا أَنْ يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَجَعَلْنَا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمَٰنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ وَمَعَارِجَ عَلَيْهَا يَظْهَرُونَ﴾

Và nếu như không ngăn chặng nhân loại trở thành một cộng đồng thống nhất trong việc phủ nhận đức tin thì TA đã tạo ra những ngôi nhà cho người nào phủ nhận Allah có mái nhà bằng bạc và tạo cho họ những nấc thang để họ đi lên.

34- ﴿وَلِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ﴾

Và TA tạo cho họ những ngôi nhà có những cánh cửa, và tạo cho họ chiếc giường để họ ngã lưng nghỉ ngơi.

35- ﴿وَزُخْرُفًا ۚ وَإِنْ كُلُّ ذَٰلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَالْآخِرَةُ عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُتَّقِينَ﴾

Và TA đã tạo vàng cho họ, nhưng tất cả chỉ là những vật dụng ở trên cuộc sống trần tục, nó chỉ là sự hưởng thụ ngắn ngủi không hề tồn tại mãi mãi, còn những gì ở Đời Sau từ những ân huệ tốt đẹp nơi Thượng Đế của Ngươi - hỡi Thiên Sứ - dành cho những người kính sợ Allah bằng việc tuân theo mệnh lệnh của Ngài và tránh xa những điều Ngài ngăn cấm.

36- ﴿وَمَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمَٰنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ﴾

Còn ai làm ngơ không để mắt đến Qur'an thì điều đó sẽ dẫn y đến một hình phạt là Shaytan sẽ làm bạn đồng hành với y cũng như tăng thêm sự quyến rũ đối với y

37- ﴿وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ﴾

Và những kẻ đồng hành này luôn quản thúc nhân loại, xúi dục họ việc quay lưng lại với Qur'an để cản trở họ đến với tôn giáo của Allah, rồi họ không tuân theo mệnh lệnh của Ngài, và không tránh xa những điều Ngài ngăn cấm. Tuy nhiên, họ vẫn luôn nghĩ họ là những người được hướng dẫn đến với chân lý, và rồi đa số họ không hối cải về việc lầm lạc của họ.

38- ﴿حَتَّىٰ إِذَا جَاءَنَا قَالَ يَا لَيْتَ بَيْنِي وَبَيْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَيْنِ فَبِئْسَ الْقَرِينُ﴾

Cho đến khi đám người nghoãn mặt với việc tụng niệm Allah bị mang ra trình diện vào Ngày Tận Thế thì họ khát khao rằng: Ước gì giữa ta và ngươi - hỡi kẻ đồng hành - ở xa nhau bằng khoảng cách giữa phương đông và phương tây, thật tồi tệ thay người bạn đồng hành như vậy!.

39- ﴿وَلَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِي الْعَذَابِ مُشْتَرِكُونَ﴾

Allah nói với những kẻ phủ nhận vào Ngày Phục Sinh: Và ngày hôm nay, lời trách móc không giúp ích được gì cho các ngươi - trước đây các ngươi đã bất công với chính bản thân các ngươi bằng tội Shirk và nhiều tội lỗi khác - các ngươi hãy cùng nhau san sẻ hình phạt vì những thần linh mà các ngươi đã tổ hợp trước đây sẽ không gánh vác bất cứ hình phạt nào của các ngươi cả.

40- ﴿أَفَأَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ أَوْ تَهْدِي الْعُمْيَ وَمَنْ كَانَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ﴾

Với đám người điếc không thể nghe thấy chân lý, những người mù không thể nhìn thấy chân lý, vậy Ngươi - hỡi Thiên Sứ - làm sao có khả năng làm cho người điếc nghe thấy, hoặc hướng dẫn người mù, hay là hướng dẫn người mà rõ ràng y đang lạc lối ra khỏi con đường ngay thẳng cho được?!.

41- ﴿فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِكَ فَإِنَّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ﴾

Dù rằng TA có rút hồn Ngươi chết trước - khi TA trừng phạt bọn họ - thì chắc chắn họ vẫn sẽ bị trừng phạt ở đời này và Đời Sau.

42- ﴿أَوْ نُرِيَنَّكَ الَّذِي وَعَدْنَاهُمْ فَإِنَّا عَلَيْهِمْ مُقْتَدِرُونَ﴾

Hoặc TA cho Ngươi thấy một vài hình phạt mà TA đã hứa với họ thì chắc chắn TA thừa năng lực thực hiện nó, không có bất cứ điều gì có thể ngăn cản được TA.

43- ﴿فَاسْتَمْسِكْ بِالَّذِي أُوحِيَ إِلَيْكَ ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ﴾

Vậy nên, Ngươi - hỡi Thiên Sứ - hãy bám chắc vào những gì Thượng Đế của Ngươi mặc khải cho Ngươi. Quả thật Ngươi đang đi đúng con đường chính đạo không hề có nhầm lẫn trong nó.

44- ﴿وَإِنَّهُ لَذِكْرٌ لَكَ وَلِقَوْمِكَ ۖ وَسَوْفَ تُسْأَلُونَ﴾

Và quả thật, Kinh Qur'an này là niềm tự hào dành cho Ngươi và cho người dân của Ngươi. Và các ngươi sẽ bị chất vấn vào Ngày Phục Sinh về đức tin đối với Nó và việc đi theo sự hướng dẫn của Nó, và kêu gọi nhân loại đến với Nó.

45- ﴿وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رُسُلِنَا أَجَعَلْنَا مِنْ دُونِ الرَّحْمَٰنِ آلِهَةً يُعْبَدُونَ﴾

Và Ngươi - hỡi Thiên Sứ - hãy hỏi những Sứ Giả được cử phái đến trước Ngươi: Rằng TA có vạch ra đấng thờ phượng nào ngoài Đấng Al-Rahman cho Họ thờ phượng hay không?

46- ﴿وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَىٰ بِآيَاتِنَا إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَقَالَ إِنِّي رَسُولُ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾

Và quả thật, TA đã cử phải Musa bằng các dấu hiệu của TA đến với Fir-'awn và những tên chức quyền từ cộng đồng của hắn, rồi Musa nói với họ: Quả thật, Ta là Sứ Giả của Thượng Đế của tất cả mọi tạo vật.

47- ﴿فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِآيَاتِنَا إِذَا هُمْ مِنْهَا يَضْحَكُونَ﴾

Nhưng khi Người mang những dấu hiệu của TA ra trình bày cho họ thấy thì họ giễu cợt và nhạo báng

48- ﴿وَمَا نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ إِلَّا هِيَ أَكْبَرُ مِنْ أُخْتِهَا ۖ وَأَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ﴾

Và TA cho Fir-'awn và đám đầu sỏ thuộc cộng đồng của Musa lần lượt thấy được những bằng chứng mà TA đã ban cho Musa, mỗi cái tiếp theo được mang đến điều uy nghi vĩ đại hơn cái trước đó. Và TA đã bắt phạt họ ở đời này với hy vọng họ biết quay trở lại với Ngài mà từ bỏ việc vô đức tin, thế nhưng không có hiệu quả gì đối với họ.

49- ﴿وَقَالُوا يَا أَيُّهَ السَّاحِرُ ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَكَ إِنَّنَا لَمُهْتَدُونَ﴾

Rồi khi một số hình phạt giáng xuống họ thì họ nói với Musa: Này hỡi tên phù thủy! Ngươi hãy cầu xin Thượng Đế của Ngươi theo những gì Ngài đã giao ước với Người giúp cho chúng tôi thoát khỏi hình phạt khi chúng tôi sẽ tin tưởng nơi Ngài, quả thật chúng tôi là những người được hướng dẫn khi được Ngài giải thoát.

50- ﴿فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِذَا هُمْ يَنْكُثُونَ﴾

Nhưng khi TA loại bỏ hình phạt ra khỏi họ thì họ lại phá vỡ lời hứa của họ, họ không còn nghe lời Ngài.

51- ﴿وَنَادَىٰ فِرْعَوْنُ فِي قَوْمِهِ قَالَ يَا قَوْمِ أَلَيْسَ لِي مُلْكُ مِصْرَ وَهَٰذِهِ الْأَنْهَارُ تَجْرِي مِنْ تَحْتِي ۖ أَفَلَا تُبْصِرُونَ﴾

Và Fir-'awn đã tuyên bố với thần dân của hắn với giọng điệu tự hào và ngạo mạn về quyền lực của mình: Hỡi thần dân! Chẳng phải ta là vua của Ai Cập hay sao? Chẳng phải dòng sông Nin này đang chảy dưới tòa lâu đài của ta ư? Chẳng lẻ các ngươi không thấy quyền lực và biết rõ sự vĩ đại của ta à?.

52- ﴿أَمْ أَنَا خَيْرٌ مِنْ هَٰذَا الَّذِي هُوَ مَهِينٌ وَلَا يَكَادُ يُبِينُ﴾

Và chắc chắn ta tốt hơn Musa, một tên ranh con yếu đuối mà ăn nói lại không được lưu loát êm tai.

53- ﴿فَلَوْلَا أُلْقِيَ عَلَيْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ أَوْ جَاءَ مَعَهُ الْمَلَائِكَةُ مُقْتَرِنِينَ﴾

Sao Y không được Allah ban cho vòng bằng vàng để chứng tỏ Y là Thiên Sứ của Ngài, hoặc sao Y không được các Thiên Thần đi theo tháp tùng để chứng nhận sứ mạng của Y là thật?!.

54- ﴿فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ ۚ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ﴾

Bởi thế, Fir-'awn đã hiệu lệnh cho người dân của hắn khiến họ tuân theo sự lạc lối của hắn. Quả thật, họ là cộng đồng rời khỏi việc tuân theo mệnh lệnh của Allah.

55- ﴿فَلَمَّا آسَفُونَا انْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِينَ﴾

Rồi khi họ làm TA nổi giận khi họ vẫn cứ tiếp tục không tin tưởng, và TA đã trừng phạt họ bằng cách nhấn chìm tất cả bọn họ dưới biển.

56- ﴿فَجَعَلْنَاهُمْ سَلَفًا وَمَثَلًا لِلْآخِرِينَ﴾

Rồi TA đã lấy câu chuyện của Fir-'awn và đám đầu não của hắn ra làm gương để nhân loại và nhóm người bất tin trong cộng đồng của Ngươi thấy mà rút kinh nghiệm, và bọn họ cũng trở thành một bài học cho người nào biết suy xét, để họ không làm những việc làm như đám người đó rồi lại bị trừng phạt như thế.

57- ﴿۞ وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلًا إِذَا قَوْمُكَ مِنْهُ يَصِدُّونَ﴾

Và khi những kẻ thờ đa thần nghĩ rằng Ysa, người đang bị những tín đồ Thiên Chúa thờ phượng được nhắc nhở trong lời phán Allah với ý nghĩa tổng thể: {Chính các ngươi và những vật mà các ngươi tôn thờ ngoài Allah sẽ là chất đốt của Hỏa Ngục, nơi mà các ngươi sẽ sa xuống.} Và chắc chắn Allah nghiêm cấm thờ phượng Ysa giống như việc Ngài nghiêm cấm việc thờ phượng các bụt tượng khi cộng đồng của Ngươi - hỡi Thiên Sứ - la lối và cải vả trong tranh chấp, nói rằng: Chúng tôi hài lòng mong muốn thượng đế của chúng tôi được như là Ysa. Rồi Allah đã gửi lời hồi đáp đến họ: {Bởi vì, những ai mà cái tốt nhất của TA đã được gởi đi trước cho chúng thì sẽ được đưa ra khỏi Hỏa Ngục}.

58- ﴿وَقَالُوا أَآلِهَتُنَا خَيْرٌ أَمْ هُوَ ۚ مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلًا ۚ بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ﴾

Và họ nói: Những thần linh của chúng tôi thờ phượng tốt hơn hay là Ysa tốt hơn? Họ đưa ra cho Ngươi vấn đề về Ibnu Al-Zib'ara và những ví dụ tương tự không phải là họ muốn tìm đến sự thật, mà họ chỉ muốn tranh cải, vì họ là nhóm người cải vã yêu thích sự tranh chấp.

59- ﴿إِنْ هُوَ إِلَّا عَبْدٌ أَنْعَمْنَا عَلَيْهِ وَجَعَلْنَاهُ مَثَلًا لِبَنِي إِسْرَائِيلَ﴾

Ysa con trai Maryam chỉ là một bề tôi trong đám bầy tôi của Allah, được Ngài ban ân huệ cho Y bằng việc giao cho Y sứ mệnh Thiên Sứ. Và TA lấy Y làm một ví dụ cho con cháu Israel, Y là một bằng chứng cho thấy quyền năng của Allah khi Ngài tạo hóa Y không hề có cha như việc Ngài đã tạo hóa Adam mà không hề có cha và mẹ.

60- ﴿وَلَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَا مِنْكُمْ مَلَائِكَةً فِي الْأَرْضِ يَخْلُفُونَ﴾

Và nếu muốn hủy diệt các ngươi - hỡi con cháu Adam - là TA đã hủy diệt các ngươi rồi, và TA thay thế các ngươi bằng nhóm Thiên Thần để ho quản lý trái đất, họ chuyên tâm chỉ thờ phượng Allah không tổ hợp với Ngài bất cứ thần linh nào.

61- ﴿وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ ۚ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ﴾

Và quả thật Ysa là một trong những đại dấu hiệu báo trước Giờ Tận Thế khi Y xuống là vào lúc thời kỳ cuối của trần giân, vì thế Ngươ đừng có sinh nghi gì về việc Giờ Tận Thế sẽ xảy ra. Vậy nên, các ngươi hãy theo TA khi TA đưa các ngươi những thứ đến từ Allah, thứ mà TA đưa đến các ngươi là con đường ngay thẳng không bị biến dạng.

62- ﴿وَلَا يَصُدَّنَّكُمُ الشَّيْطَانُ ۖ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ﴾

Và các ngươi đừng để sự lôi kéo và quyến rũ của Shaytan làm cho các ngươi bị dịch chuyển khỏi con đường ngay thẳng, quả thật hắn là kẻ thù công khai của các ngươi.

63- ﴿وَلَمَّا جَاءَ عِيسَىٰ بِالْبَيِّنَاتِ قَالَ قَدْ جِئْتُكُمْ بِالْحِكْمَةِ وَلِأُبَيِّنَ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِي تَخْتَلِفُونَ فِيهِ ۖ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ﴾

Và khi Ysa mang đến cho cộng đồng của Người những bằng chứng rõ ràng về việc chắc chắn Người là Thiên Sứ, Người nói: Quả thật, Ta đến với các ngươi là từ sự sáng suốt của Allah, và Ta đến để làm rõ cho các ngươi một số vấn đề mà các ngươi bất đồng trong tôn giáo. Bởi thế, hãy kính sợ Allah bằng cách tuân theo những mệnh lệnh của Ngài, hãy tránh xa những gì Ngài ngăn cấm, và các ngươi hãy nghe theo những gì Ta ra lệnh và ngưng thực hiện những gì Ta ngăn cấm.

64- ﴿إِنَّ اللَّهَ هُوَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۚ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ﴾

Quả thật, Allah là Thượng Đế của Ta và của các ngươi, không có Thượng Đế nào khác ngoài Ngài cả. Bởi thế, hãy thành tâm thờ phượng Ngài duy nhất. Và đây là thuyết Tawhid, là con đường Chính Đạo mà không có sự quanh co trong đó

65- ﴿فَاخْتَلَفَ الْأَحْزَابُ مِنْ بَيْنِهِمْ ۖ فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْ عَذَابِ يَوْمٍ أَلِيمٍ﴾

Nhưng những nhóm người trong Thiên chúa giáo đã bất đồng về tình trạng của Ysa, một nhóm người trong họ bảo: Ysa là thượng đế, một số khác lại bảo: Người là con của Allah, còn số khác nữa lại bảo: Người và thân mẫu của Người là hai thượng đế. Rồi thật khốn khổ cho những ai sai quấy từ chính bản thân họ - về việc mô tả Ysa là thượng đế, hoặc Người tự xuống mặc khải, hay là Người là người thứ ba trong ba người (chúa cha, mẹ, và chúa con) - hình phạt sẽ chờ đợi họ vào Ngày Phục Sinh.

66- ﴿هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ﴾

Chẳng lẻ những kẻ bất đồng về tình trạng của Ysa không chờ gì ngoài Giờ Tận Thế, rồi điều đó sẽ đến một cách bất ngờ khi họ không cảm nhận được khi đó đến?! Rồi khi Nó đến họ vẫn trong tình trạng vô đức tin thì số phận của họ phải đối diện với hình phạt đau đớn.

67- ﴿الْأَخِلَّاءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِينَ﴾

Những người thân tình và những người bạn hữu phủ nhận đức tin và lầm lạc sẽ trở thành kẻ thù của nhau vào Ngày Phục Sinh ngoại trừ những người ngay chính biết kính sợ Allah bằng cách tuân theo những mệnh lệnh của Ngài và tránh xa những gì Ngài ngăn cấm thì họ sẽ là những người anh em thân tình của nhau mãi mãi không bao giờ chia cắt.

68- ﴿يَا عِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ وَلَا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ﴾

Và Allah nói với họ: Hỡi bầy tôi của TA! Ngày hôm nay các ngươi không còn sợ những gì mà các ngươi sẽ nhận được nó, và cũng sẽ không buồn phiền về những gì mà các ngươi đã bỏ qua ở trên cõi đời

69- ﴿الَّذِينَ آمَنُوا بِآيَاتِنَا وَكَانُوا مُسْلِمِينَ﴾

Những ai tin tưởng vào Qur'an được ban xuống cho các Thiên Sứ, và phục tùng theo Qur'an thực hiện những gì Nó ra lệnh và tránh xa những điều Nó ngăn cấm.

70- ﴿ادْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ تُحْبَرُونَ﴾

Các ngươi và những ai có đức tin hãy vào Thiên Đàng, các ngươi sẽ vui sướng với những hồng ân nơi đó mà những hồng ân đó không bao giờ biến mất và không bị đứt đoạn.

71- ﴿يُطَافُ عَلَيْهِمْ بِصِحَافٍ مِنْ ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ ۖ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الْأَنْفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْيُنُ ۖ وَأَنْتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾

Những chiếc đĩa và những chiếc tách uống bằng vàng sẽ chảy đến bên họ để được phục vụ, và trong Thiên Đàng có tất cả những món vật mà họ mong ước, mọi thứ điều nhìn đẹp mắt, và các ngươi cư ngụ trong nó muôn đời, không bao giờ bị đuổi ra ngoài.

72- ﴿وَتِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِي أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾

Đấy là Thiên Đàng đã được mô tả cho các ngươi mà Allah để lại cho người nào được chiếu cố đến cũng như có những việc làm ngoan đạo.

73- ﴿لَكُمْ فِيهَا فَاكِهَةٌ كَثِيرَةٌ مِنْهَا تَأْكُلُونَ﴾

Trong đó có rất nhiều hoa quả không bao giờ hết mùa để cho các ngươi dùng.

74- ﴿إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي عَذَابِ جَهَنَّمَ خَالِدُونَ﴾

Quả thật, những tên tội đồ với việc phủ nhận đức tin và làm những điều sai quấy sẽ bị phạt trong Hỏa Ngục vào Ngày Phục Sinh và họ sẽ ở trong đó mãi mãi.

75- ﴿لَا يُفَتَّرُ عَنْهُمْ وَهُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ﴾

Họ sẽ không được giảm nhẹ hình phạt, và ở trong đó họ cũng không nhận được lòng thương xót của Allah.

76- ﴿وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَٰكِنْ كَانُوا هُمُ الظَّالِمِينَ﴾

TA không hề bất công khi tống họ vào Hỏa Ngục, mà chính bản thân họ là những kẻ bất công làm điều sai quấy với việc phủ nhận đức tin.

77- ﴿وَنَادَوْا يَا مَالِكُ لِيَقْضِ عَلَيْنَا رَبُّكَ ۖ قَالَ إِنَّكُمْ مَاكِثُونَ﴾

Và họ kêu la với Thiên Thần quản Hỏa Ngục: Thưa ngài cai quản, xin ngài hãy xin với Thượng Đế của ngài là hãy giết quách chúng tôi đi, để chúng tôi chấm dứt phần còn lại của hình phạt. Rồi vị cai ngục đáp lại họ: Quả thật, các ngươi sẽ ở đây và chịu hình phạt mãi mãi không bao giờ chết, và hình phạt cũng không bao giờ bị gián đoạn.

78- ﴿لَقَدْ جِئْنَاكُمْ بِالْحَقِّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَكُمْ لِلْحَقِّ كَارِهُونَ﴾

Quả thật, TA đã mang Chân Lý đến cho các ngươi ở trần gian nhưng các ngươi không ngó ngàng đến, đã thế các ngươi còn căm ghét Nó.

79- ﴿أَمْ أَبْرَمُوا أَمْرًا فَإِنَّا مُبْرِمُونَ﴾

Rồi họ ghét bỏ Sứ Giả - cầu xin sự bình an đến Người - và những kẻ thù của Người có âm mưu hãm hại Người, rồi quả thật TA đã sắp đặt và giải quyết những âm mưu của họ.

80- ﴿أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لَا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ ۚ بَلَىٰ وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ﴾

Hay là họ nghĩ TA không nghe được những điều bí mật mà họ đã cất giấu trong trái tim của họ, hoặc những điều bí mật mà họ mật nghị với nhau. Không, quả thật TA nghe thấy tất cả điều đó, và các Thiên Thần luôn bên cạnh họ để ghi chép tất cả những việc họ đã làm.

81- ﴿قُلْ إِنْ كَانَ لِلرَّحْمَٰنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعَابِدِينَ﴾

Ngươi - hỡi Thiên Sứ - hãy nói với những người đã qui những đứa con gái cho Allah. Allah Toàn Năng, Ngài hoàn toàn vô can về những điều họ vu khống: Allah không có con, Ngài trong sáng với mọi thứ đã gán ghép cho Ngài. Ta là người đầu tiên thờ phượng Allah Toàn Năng, trong sáng khỏi mọi quấy bẩn.

82- ﴿سُبْحَانَ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ﴾

Quang vinh thay Thượng Đế của các tầng trời và trái đất, và Thượng Đế của Ngai Vương, Ngài vượt hẳn về những điều mà những kẻ đa thần đã qui cho Ngài là có đối tác, có bạn đồng hành, và có con cái.

83- ﴿فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّىٰ يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ﴾

Vậy nên, Ngươi - hỡi Thiên Sứ - hãy cứ mặc họ lao vào những điều hư hỏng, cứ để họ vui chơi cho đến khi họ giáp mặt với Ngày mà họ được hứa, và đó chính là Ngày Phục Sinh.

84- ﴿وَهُوَ الَّذِي فِي السَّمَاءِ إِلَٰهٌ وَفِي الْأَرْضِ إِلَٰهٌ ۚ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ﴾

Và Ngài là Đấng quang vinh, Đấng xứng đáng được thờ phượng trong các tầng trời cũng như xứng đáng được thờ phượng ở dưới mặt đất. Và Ngài là Đấng Chí Minh trong việc tạo hóa, đánh giá, và quản lý. Đấng Toàn Tri biết hết mọi hoàn cảnh của đám bầy tôi của Ngài, không gì có thể che giấu được Ngài

85- ﴿وَتَبَارَكَ الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَعِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴾

Và Allah tăng thêm điều tốt đẹp và hồng phúc thật vinh quang thay Ngài!, Ngài là Đấng duy nhất, nắm quyền cai trị các tầng trời và trái đất cũng như Ngài nắm quyền cai trị vạn vật nằm giữa các tầng trời và đất, và chỉ duy nhất Ngài biết rõ Giờ Tận Thế sẽ được dựng lên khi nào vào Ngày Phục Sinh, không ai biết điều đó ngoài Ngài cả. Và tất cả các ngươi sẽ trở về với Ngài vào Ngày Sau để được xét xử và thưởng phạt.

86- ﴿وَلَا يَمْلِكُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ﴾

Và những kẻ mà những tên đa thần thờ phượng ngoài Allah không có quyền can thiệp giúp đỡ ở nơi Allah, ngoại trừ người nào xác nhận không có Thượng Đế nào đích thực ngoài Allah, và y biết rõ những gì y xác nhận, như: Ysa, 'Uzair, và các Thiên Thần.

87- ﴿وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ۖ فَأَنَّىٰ يُؤْفَكُونَ﴾

Và nếu Ngươi hỏi họ: Ai đã tạo hóa ra họ? thì chắc chắn họ sẽ đáp: Allah đã tạo hóa chúng tôi. Thế sao họ lại lánh xa việc thờ phượng Ngài sau khi đã công nhận điều đó ?!

88- ﴿وَقِيلِهِ يَا رَبِّ إِنَّ هَٰؤُلَاءِ قَوْمٌ لَا يُؤْمِنُونَ﴾

Và ở nơi Allah vinh quang, Ngài biết rõ lời than vãn của Thiên Sứ của Ngài về việc cộng đồng của Người phủ nhận Người mà nói: Lạy Thượng Đế của Bề Tôi! Quả thật, đám dân làng này đã không tin tưởng vào những gì Bề Tôi gởi đến họ.

89- ﴿فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ ۚ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ﴾

Vậy Ngươi hãy lánh xa họ, và hãy nói với họ những gì giúp họ đẩy lùi cái xấu - và điều đó đã có trong Makkah - rồi họ sẽ biết những hình phạt giành cho họ.

عبارات مقترحة:

الحكم

المحيط

المؤخر

تفسير الزخرف

الترجمة الفيتنامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Vèneto

الترجمة الفيتنامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم