الرب
كلمة (الرب) في اللغة تعود إلى معنى التربية وهي الإنشاء...
الترجمة الفارسية - حسين تاجي
ترجمة معاني القرآن الكريم باللغة الفارسية ترجمها د. حسين تاجي كله داري.3- ﴿لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ﴾
گویی می‌خواهی از (شدت غم و اندوه) این‌که آن‌ها ایمان نمی‌آورند؛ خود را هلاک کنی!
4- ﴿إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّمَاءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ﴾
اگر بخواهیم از آسمان بر آن‌ها نشانه‌ای نازل می‌کنیم که گردن‌هایشان در برابر آن تسلیم (و خاضع) گردد.
5- ﴿وَمَا يَأْتِيهِمْ مِنْ ذِكْرٍ مِنَ الرَّحْمَٰنِ مُحْدَثٍ إِلَّا كَانُوا عَنْهُ مُعْرِضِينَ﴾
و هیچ پند تازه‌ای از سوی (الله) رحمان برای آن‌ها نمی‌آید؛ مگر این‌که از آن روی گردان هستند.
6- ﴿فَقَدْ كَذَّبُوا فَسَيَأْتِيهِمْ أَنْبَاءُ مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ﴾
به راستی آن‌ها تکذیب کردند، پس به زودی اخبار آنچه را که به آن استهزاء (و تمسخر) می‌کردند؛ به آن‌ها خواهد رسید.
7- ﴿أَوَلَمْ يَرَوْا إِلَى الْأَرْضِ كَمْ أَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ كَرِيمٍ﴾
آیا به زمین ننگریسته‌اند که چه قدر از هر گونه گیاهان (نیکو و) پر ارزش در آن رویانده‌ایم؟!
8- ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
بی‌گمان در این نشانۀ (بزرگی) است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نیستند.
10- ﴿وَإِذْ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰ أَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ﴾
و (به یاد بیاور) هنگامی را که پروردگارت موسی را ندا داد که به سوی قوم ستمکار برو،
12- ﴿قَالَ رَبِّ إِنِّي أَخَافُ أَنْ يُكَذِّبُونِ﴾
(موسی) گفت: «پروردگارا! من می‌ترسم که مرا تکذیب کنند!
13- ﴿وَيَضِيقُ صَدْرِي وَلَا يَنْطَلِقُ لِسَانِي فَأَرْسِلْ إِلَىٰ هَارُونَ﴾
و سینه‌ام تنگ گردد و زبانم باز نشود، پس (برادرم) هارون را (نیز) رسالت ده (تا مرا یاری کند).
14- ﴿وَلَهُمْ عَلَيَّ ذَنْبٌ فَأَخَافُ أَنْ يَقْتُلُونِ﴾
و آن‌ها بر (گردن) من (ادعای) گناهی دارند، پس می‌ترسم که مرا بکشند».
15- ﴿قَالَ كَلَّا ۖ فَاذْهَبَا بِآيَاتِنَا ۖ إِنَّا مَعَكُمْ مُسْتَمِعُونَ﴾
(الله) فرمود: «چنین نیست، پس شما هردو با آیات ما بروید، یقیناً ما با شما شنوندگان هستیم.
16- ﴿فَأْتِيَا فِرْعَوْنَ فَقُولَا إِنَّا رَسُولُ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
پس (به نزد) فرعون بروید، و بگویید: «ما فرستادۀ پروردگار جهانیان هستیم،
18- ﴿قَالَ أَلَمْ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدًا وَلَبِثْتَ فِينَا مِنْ عُمُرِكَ سِنِينَ﴾
(فرعون) گفت: «آیا ما تو را در کودکی نزد خود پرورش ندادیم، و سال‌هایی از عمرت را در میان ما نگذراندی؟!
19- ﴿وَفَعَلْتَ فَعْلَتَكَ الَّتِي فَعَلْتَ وَأَنْتَ مِنَ الْكَافِرِينَ﴾
و (بالاخره) آن کارت را (که نبایست انجام می‌دادی) انجام دادی، و تو از ناسپاسانی».
20- ﴿قَالَ فَعَلْتُهَا إِذًا وَأَنَا مِنَ الضَّالِّينَ﴾
(موسی) گفت: «(من) آن (کار) را آنگاه انجام دادم که من از بی‌خبران بودم.
21- ﴿فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكْمًا وَجَعَلَنِي مِنَ الْمُرْسَلِينَ﴾
پس چون از شما ترسیدم از شما فرار کردم، آنگاه پروردگارم به من دانش (و نبوت) بخشید و مرا از پیامبران قرار داد.
22- ﴿وَتِلْكَ نِعْمَةٌ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنْ عَبَّدْتَ بَنِي إِسْرَائِيلَ﴾
و آیا این نعمتی است که تو بر من منت می‌گذاری که بنی اسرائیل را بردۀ خود ساخته‌ای؟!»
24- ﴿قَالَ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۖ إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ﴾
(موسی) گفت: «پروردگار آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آن دو است، اگر اهل یقین هستید».
25- ﴿قَالَ لِمَنْ حَوْلَهُ أَلَا تَسْتَمِعُونَ﴾
(فرعون) به آن‌های که در اطرافش بودند؛ گفت: «آیا نمی‌شنوید؟»
26- ﴿قَالَ رَبُّكُمْ وَرَبُّ آبَائِكُمُ الْأَوَّلِينَ﴾
(موسی) گفت: «(او) پروردگار شما و پروردگار نیاکان پیشین شماست.
27- ﴿قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ الَّذِي أُرْسِلَ إِلَيْكُمْ لَمَجْنُونٌ﴾
(فرعون) گفت: «بی‌تردید پیامبرتان که به سوی شما فرستاده شده دیوانه است».
28- ﴿قَالَ رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۖ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ﴾
(موسی) گفت: «(او) پروردگار مشرق و مغرب و آنچه میان آن دو است، اگر بیندیشید».
29- ﴿قَالَ لَئِنِ اتَّخَذْتَ إِلَٰهًا غَيْرِي لَأَجْعَلَنَّكَ مِنَ الْمَسْجُونِينَ﴾
(فرعون) گفت: «اگر معبودی جز من برگزینی، البته تو را از زندانیان قرار خواهم داد».
30- ﴿قَالَ أَوَلَوْ جِئْتُكَ بِشَيْءٍ مُبِينٍ﴾
(موسی) گفت: «حتی اگر معجزۀ روشنی برای تو آورده باشم؟!»
31- ﴿قَالَ فَأْتِ بِهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ﴾
(فرعون) گفت: «پس اگر از راستگویانی، آن را بیاور».
32- ﴿فَأَلْقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعْبَانٌ مُبِينٌ﴾
پس (موسی) عصای خود را افکند، که ناگهان آن اژد‌هایی آشکار شد.
33- ﴿وَنَزَعَ يَدَهُ فَإِذَا هِيَ بَيْضَاءُ لِلنَّاظِرِينَ﴾
و دست خود را (در گریبان فرو برد و) بیرون آورد که ناگهان در برابر بینندگان سفید (و روشن) بود.
34- ﴿قَالَ لِلْمَلَإِ حَوْلَهُ إِنَّ هَٰذَا لَسَاحِرٌ عَلِيمٌ﴾
(فرعون) به اشرافی که اطراف او بودند؛ گفت: «بی‌گمان این (مرد) جادوگر دانایی است.
35- ﴿يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ بِسِحْرِهِ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ﴾
(او) می‌خواهد با سحرش شما را از سرزمین‌تان بیرون کند، پس شما چه نظر می‌دهید؟!»
36- ﴿قَالُوا أَرْجِهْ وَأَخَاهُ وَابْعَثْ فِي الْمَدَائِنِ حَاشِرِينَ﴾
گفتند: «(کار) او و برادرش را به تأخیر انداز، و جمع آوری کنندگان را در (همۀ) شهرها بفرست».
38- ﴿فَجُمِعَ السَّحَرَةُ لِمِيقَاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ﴾
پس (سر‌انجام) جادوگران برای وعده‌گاه روز معینی گرد آورده شدند.
40- ﴿لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِنْ كَانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ﴾
تا اگر ساحران پیروز شدند، ما از آن‌ها پیروی کنیم؟!»
41- ﴿فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالُوا لِفِرْعَوْنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجْرًا إِنْ كُنَّا نَحْنُ الْغَالِبِينَ﴾
پس هنگامی‌که ساحران آمدند، به فرعون گفتند: «اگر ما پیروز شویم، آیا ما پاداشی خواهیم داشت؟!»
42- ﴿قَالَ نَعَمْ وَإِنَّكُمْ إِذًا لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ﴾
گفت: «آری، و بی‌گمان آنگاه شما از مقربان خواهید بود».
43- ﴿قَالَ لَهُمْ مُوسَىٰ أَلْقُوا مَا أَنْتُمْ مُلْقُونَ﴾
موسی به آن‌ها گفت: «هر چه می‌خواهید بیفکنید، بیفکنید»
44- ﴿فَأَلْقَوْا حِبَالَهُمْ وَعِصِيَّهُمْ وَقَالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغَالِبُونَ﴾
پس آن‌ها ریسمان‌ها و عصا‌های خود را افکندند، و گفتند: «به عزت فرعون سوگند که، قطعاً ما پیروزیم».
45- ﴿فَأَلْقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلْقَفُ مَا يَأْفِكُونَ﴾
پس موسی عصایش را افکند، ناگهان آنچه را به دروغ بر ساخته بودند، بلعید.
49- ﴿قَالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ ۖ إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْرَ فَلَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ۚ لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ﴾
(فرعون) گفت: «آیا پیش از آن‌که به شما اجازه دهم به او ایمان آوردید؟! مسلماً او بزرگتر شماست که سحر را به شما یاد داده است، پس به زودی خواهید دانست! دستان‌تان و پا‌هایتان را به عکس یکدیگر قطع می‌کنم، و همۀ شما را به دار می‌آویزم».
50- ﴿قَالُوا لَا ضَيْرَ ۖ إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ﴾
گفتند: «باکی نیست، ما به سوی پروردگارمان باز می‌گردیم.
51- ﴿إِنَّا نَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَايَانَا أَنْ كُنَّا أَوَّلَ الْمُؤْمِنِينَ﴾
ما امیدواریم که پروردگارمان خطاهای ما را ببخشد، که ما از نخستین ایمان آورندگان بودیم».
52- ﴿۞ وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِي إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ﴾
و به موسی وحی کردیم که: «شبانه بندگانم را (از مصر) بیرون ببر، بی‌گمان شما تعقیب می‌شوید».
53- ﴿فَأَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِي الْمَدَائِنِ حَاشِرِينَ﴾
پس فرعون (چون از ماجرا آگاه گردید) گرد آورندگان (نیرو) را به شهرها فرستاد.
54- ﴿إِنَّ هَٰؤُلَاءِ لَشِرْذِمَةٌ قَلِيلُونَ﴾
(و گفت:) این‌ها (= بنی اسرائیل) گروهی اندک (و ناچیز) هستند،
59- ﴿كَذَٰلِكَ وَأَوْرَثْنَاهَا بَنِي إِسْرَائِيلَ﴾
(آری) این چنین (کردیم) و بنی اسرائیل را وارث آن‌ها ساختیم.
61- ﴿فَلَمَّا تَرَاءَى الْجَمْعَانِ قَالَ أَصْحَابُ مُوسَىٰ إِنَّا لَمُدْرَكُونَ﴾
پس چون دو گروه یکدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند: «یقیناً ما (در چنگال فرعونیان) گرفتار شدیم».
62- ﴿قَالَ كَلَّا ۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهْدِينِ﴾
(موسی) گفت: «چنین نیست، بی‌گمان پروردگارم با من است، به زودی مرا هدایت خواهد کرد»
63- ﴿فَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْبَحْرَ ۖ فَانْفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ﴾
پس به موسی وحی کردیم: «عصایت را به دریا بزن» آنگاه (دریا) شکافته شد، پس هر بخشی (از آن) همچون کوه عظیمی شد.
67- ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای (روشن) است، ولی بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند.
70- ﴿إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا تَعْبُدُونَ﴾
هنگامی‌که به پدر و قومش گفت: «چه چیز را می‌پرستید؟!».
71- ﴿قَالُوا نَعْبُدُ أَصْنَامًا فَنَظَلُّ لَهَا عَاكِفِينَ﴾
گفتند: «بت‌هایی را می‌پرستیم، و پیوسته برای (عبادت) آن‌ها معتکف هستیم.
72- ﴿قَالَ هَلْ يَسْمَعُونَكُمْ إِذْ تَدْعُونَ﴾
(ابراهیم) گفت: «آیا هنگامی‌که آن‌ها را می‌خوانید (صدای) شما را می‌شنوند؟!
74- ﴿قَالُوا بَلْ وَجَدْنَا آبَاءَنَا كَذَٰلِكَ يَفْعَلُونَ﴾
گفتند: «(نه) بلکه ما نیاکان خود را یافتیم که چنین می‌کردند».
75- ﴿قَالَ أَفَرَأَيْتُمْ مَا كُنْتُمْ تَعْبُدُونَ﴾
(ابراهیم) گفت: «آیا دیدید چیزهایی را که پیوسته عبادت می‌کردید،
77- ﴿فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِي إِلَّا رَبَّ الْعَالَمِينَ﴾
پس همۀ آن‌ها دشمن من هستند، جز پروردگار جهانیان.
82- ﴿وَالَّذِي أَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّينِ﴾
و کسی‌که امیدوارم گناهانم را در روز جزا برایم ببخشد.
83- ﴿رَبِّ هَبْ لِي حُكْمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ﴾
پروردگارا! به من (دانش و) حکمت ببخش، و مرا به صالحان ملحق کن.
84- ﴿وَاجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ﴾
و برای من در میان آیندگان آوازۀ نیک (و ذکر خیر) قرار بده.
86- ﴿وَاغْفِرْ لِأَبِي إِنَّهُ كَانَ مِنَ الضَّالِّينَ﴾
و پدرم را بیامرز، بی‌گمان او از گمراهان بود.
87- ﴿وَلَا تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ﴾
و در روزی‌که (همۀ مردم) برانگیخته می‌شوند، مرا رسوا (و شرمنده) مکن.
89- ﴿إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ﴾
مگر کسی‌که با قلب سلیم (خالی از شرک و کفر و نفاق) به پیشگاه الله بیاید».
92- ﴿وَقِيلَ لَهُمْ أَيْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْبُدُونَ﴾
و به آن‌ها گفته می‌شود: «کجا هستند آنچه که به جای الله پرستش می‌کردید؟!
93- ﴿مِنْ دُونِ اللَّهِ هَلْ يَنْصُرُونَكُمْ أَوْ يَنْتَصِرُونَ﴾
آیا آن‌ها شما را یاری می‌کنند، یا (خود) انتقام می‌گیرند؟!
102- ﴿فَلَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ﴾
پس ای کاش بار دیگر (به دنیا) باز گردیم، تا از مؤمنان باشیم».
103- ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای (روشن) است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نبودند.
106- ﴿إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ﴾
هنگامی‌که برادرشان نوح به آن‌ها گفت: «آیا (از الله) نمی‌ترسید؟!».
109- ﴿وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمی‌طلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است.
111- ﴿۞ قَالُوا أَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ﴾
گفتند: «آیا به تو ایمان بیاوریم در حالی‌که فرومایگان از تو پیروی کرده‌اند؟!»
112- ﴿قَالَ وَمَا عِلْمِي بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ﴾
(نوح) گفت: «من چه می‌دانم آن‌ها چه کار‌ها کرده‌اند!
113- ﴿إِنْ حِسَابُهُمْ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّي ۖ لَوْ تَشْعُرُونَ﴾
اگر می‌فهمید، حساب آن‌ها تنها با پروردگار من است.
116- ﴿قَالُوا لَئِنْ لَمْ تَنْتَهِ يَا نُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمَرْجُومِينَ﴾
گفتند: «ای نوح! اگر (از دعوتت) دست بر نداری، حتماً سنگسار خواهی شد».
118- ﴿فَافْتَحْ بَيْنِي وَبَيْنَهُمْ فَتْحًا وَنَجِّنِي وَمَنْ مَعِيَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ﴾
پس میان من و آن‌ها داوری کن، و مرا و مؤمنانی را که با من هستند؛ نجات بده».
119- ﴿فَأَنْجَيْنَاهُ وَمَنْ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ﴾
پس او و کسانی را که همراه او بودند، در (آن) کشتی پر (و انباشته) نجات دادیم.
121- ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای (روشن) است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نبودند.
124- ﴿إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ﴾
هنگامی‌که برادرشان هود به آن‌ها گفت: «آیا (از الله) نمی‌ترسید؟!»
127- ﴿وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمی‌طلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پرودگار جهانیان است.
128- ﴿أَتَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ﴾
آیا بر هر مکان مرتفعی نشانه‌ای (از روی هوا و هوس و) بیهوده می‌سازید؟!
129- ﴿وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ﴾
و قصر‌ها (و قلعه‌های) محکم و استوار بنا می‌کنید، گویی که (در دنیا) جاودانه می‌مانید.
130- ﴿وَإِذَا بَطَشْتُمْ بَطَشْتُمْ جَبَّارِينَ﴾
و چون (کسی را) کیفر دهید، همچون جباران کیفر می‌دهید.
132- ﴿وَاتَّقُوا الَّذِي أَمَدَّكُمْ بِمَا تَعْلَمُونَ﴾
و از کسی بترسید که شما را به آنچه می‌دانید مدد کرده است.
136- ﴿قَالُوا سَوَاءٌ عَلَيْنَا أَوَعَظْتَ أَمْ لَمْ تَكُنْ مِنَ الْوَاعِظِينَ﴾
گفتند: «برای ما یکسان است، چه ما را پند دهی یا پند ندهی.
139- ﴿فَكَذَّبُوهُ فَأَهْلَكْنَاهُمْ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
پس او (= هود) را تکذیب کردند، در نتیجه ما آن‌ها را هلاک کردیم، بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نبودند.
142- ﴿إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَالِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ﴾
هنگامی‌که برادرشان صالح به آن‌ها گفت: «آیا (از الله) نمی‌ترسید؟!
145- ﴿وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمی‌طلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است.
146- ﴿أَتُتْرَكُونَ فِي مَا هَاهُنَا آمِنِينَ﴾
آیا (می پندارید که) شما در (نعمت‌‌‌هایی) اینجا ایمن رها خواهید شد؟!
148- ﴿وَزُرُوعٍ وَنَخْلٍ طَلْعُهَا هَضِيمٌ﴾
و (در این) زراعت‌ها و نخل‌هایی که شکوفه‌هایش (نرم و) رسیده است؟!
152- ﴿الَّذِينَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ﴾
(همان) کسانی‌که در زمین فساد می‌کنند و اصلاح نمی‌کنند».
153- ﴿قَالُوا إِنَّمَا أَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ﴾
گفتند: «(ای صالح) جز این نیست که تو از جادوشدگانی.
154- ﴿مَا أَنْتَ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا فَأْتِ بِآيَةٍ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ﴾
تو جز بشری همانند ما نیستی، پس اگر از راستگویانی نشانه‌ای بیاور».
155- ﴿قَالَ هَٰذِهِ نَاقَةٌ لَهَا شِرْبٌ وَلَكُمْ شِرْبُ يَوْمٍ مَعْلُومٍ﴾
(صالح) گفت: «این ماده شتری است، که برای او یک نوبت آب خوردن، و برای شما (نیز) نوبت روز معینی است.
156- ﴿وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَظِيمٍ﴾
و (کمترین) آزاری به آن نرسانید، که عذاب روزی بزرگ شما را فرو می‌گیرد».
158- ﴿فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
پس عذاب (الهی) آن‌ها را فرو گرفت، بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نبودند.
161- ﴿إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ﴾
هنگامی‌که برادرشان لوط به آن‌ها گفت: «آیا (از الله) نمی‌ترسید؟!
164- ﴿وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمی‌طلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است.
166- ﴿وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ ۚ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ﴾
و همسرانی‌که الله برای شما آفریده است؛ رها می‌کنید، بلکه شما قومی متجاوز هستید.
167- ﴿قَالُوا لَئِنْ لَمْ تَنْتَهِ يَا لُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمُخْرَجِينَ﴾
گفتند: «ای لوط، اگر دست بر نداری، یقیناً از اخراج شدگان خواهی بود».
169- ﴿رَبِّ نَجِّنِي وَأَهْلِي مِمَّا يَعْمَلُونَ﴾
پروردگارا! من و خانواده ام را از (عاقبت) آنچه (این‌ها) انجام می‌دهند، نجات بده».
173- ﴿وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ مَطَرًا ۖ فَسَاءَ مَطَرُ الْمُنْذَرِينَ﴾
و بر آن‌ها بارانی (از سنگ) بارانیدیم، پس باران بیم داده شدگان چه بد بود.
174- ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نبودند.
176- ﴿كَذَّبَ أَصْحَابُ الْأَيْكَةِ الْمُرْسَلِينَ﴾
اصحاب ایکه (= قوم شعیب) پیامبران (الله) را تکذیب کردند.
177- ﴿إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ﴾
هنگامی‌که شعیب به آن‌ها گفت: «آیا (از الله) نمی‌ترسید؟!
180- ﴿وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ۖ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
و من بر (رساندن) این (دعوت) هیچ مزدی از شما نمی‌طلبم، مزد من تنها بر (عهدۀ) پروردگار جهانیان است.
181- ﴿۞ أَوْفُوا الْكَيْلَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِينَ﴾
پیمانه را تمام بدهید، و از کاهندگان (و کم فروشان) نباشید.
183- ﴿وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ﴾
و چیز‌های مردم را کم ندهید (و حق آن‌ها را ضایع نکنید) و در زمین به فساد نکوشید.
184- ﴿وَاتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالْجِبِلَّةَ الْأَوَّلِينَ﴾
و از کسی‌که شما و آفریدگان نخستین را آفرید بترسید.
185- ﴿قَالُوا إِنَّمَا أَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ﴾
گفتند: «(ای شعیب!) جز این نیست که تو از جادو شدگانی،
186- ﴿وَمَا أَنْتَ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا وَإِنْ نَظُنُّكَ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ﴾
تو جز بشری همانند ما نیستی، و تو را از دروغگویان می‌پنداریم.
187- ﴿فَأَسْقِطْ عَلَيْنَا كِسَفًا مِنَ السَّمَاءِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ﴾
پس اگر از راستگویانی، پاره‌ای از آسمان را بر (سر) ما بینداز»
188- ﴿قَالَ رَبِّي أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾
(شعیب) گفت: «پروردگارم! به آنچه انجام می‌دهید؛ داناتر است.
189- ﴿فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ ۚ إِنَّهُ كَانَ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ﴾
پس او را تکذیب کردند، آنگاه عذاب روز سایه آن‌ها را فرو گرفت، بی‌گمان آن عذاب روز بزرگی بود.
190- ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً ۖ وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ﴾
بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌ای است، و بیشتر آن‌ها مؤمن نبودند.
192- ﴿وَإِنَّهُ لَتَنْزِيلُ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾
و همانا این (قرآن) نازل شده (از جانب) پروردگار جهانیان است.
197- ﴿أَوَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ آيَةً أَنْ يَعْلَمَهُ عُلَمَاءُ بَنِي إِسْرَائِيلَ﴾
آیا همین نشانه برای آن‌ها کافی نیست که علمای بنی اسرائیل [ مانند عبدالله بن سلام رضی الله عنه و دیگران. (تفسیر ابن کثیر)] از آن (قرآن) آگاهند؟!
198- ﴿وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَىٰ بَعْضِ الْأَعْجَمِينَ﴾
و اگر آن را بر بعضی از عجمیان (= غیر عرب‌ها) نازل می‌کردیم.
199- ﴿فَقَرَأَهُ عَلَيْهِمْ مَا كَانُوا بِهِ مُؤْمِنِينَ﴾
پس او آن را برایشان می‌خواند، به آن ایمان نمی‌آورند.
200- ﴿كَذَٰلِكَ سَلَكْنَاهُ فِي قُلُوبِ الْمُجْرِمِينَ﴾
(آری) این گونه آن (تکذیب) را در دل‌های مجرمان در آوردیم.
201- ﴿لَا يُؤْمِنُونَ بِهِ حَتَّىٰ يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ﴾
به آن ایمان نمی‌آورند تا عذاب دردناک را (با چشم خود) ببینند.
202- ﴿فَيَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ﴾
پس ناگهان در حالی‌که بی‌خبرند به سراغ آن‌ها می‌آید.
205- ﴿أَفَرَأَيْتَ إِنْ مَتَّعْنَاهُمْ سِنِينَ﴾
آیا دیدی که اگر سالیانی آن‌ها را (از این زندگی دنیا) بهره‌مند سازیم.
206- ﴿ثُمَّ جَاءَهُمْ مَا كَانُوا يُوعَدُونَ﴾
سپس آنچه که به آن‌ها وعده داده شده است به سراغ‌شان بیاید.
207- ﴿مَا أَغْنَىٰ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يُمَتَّعُونَ﴾
این بهره‌مندیشان (از دنیا) سودی برای آن‌ها نخواهد داشت.
208- ﴿وَمَا أَهْلَكْنَا مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنْذِرُونَ﴾
و هیچ قریه‌ای را هلاک نکردیم؛ مگر این‌که هشدار دهندگانی (از پیامبران) داشتند.
213- ﴿فَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبِينَ﴾
پس (ای پیامبر!) هیچ معبودی را با الله مخوان، که از عذاب شدگان خواهی بود.
215- ﴿وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ﴾
و بال (رحمت و فروتنی) خود را برای مؤمنانی‌که از تو پیروی می‌کنند؛ بگستر.
216- ﴿فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ﴾
پس اگر از (فرمان) تو سرپیچی کردند، بگو: «همانا من از آنچه انجام می‌دهید؛ بیزارم».
218- ﴿الَّذِي يَرَاكَ حِينَ تَقُومُ﴾
(همان) کسی‌که تو را به هنگامی‌که (برای عبادت) بر می‌خیزی می‌بیند.
219- ﴿وَتَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِدِينَ﴾
و (نیز) حرکت (و نشست و بر خاست) تو را میان سجده‌کنندگان (می‌بیند).
221- ﴿هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلَىٰ مَنْ تَنَزَّلُ الشَّيَاطِينُ﴾
آیا به شما خبردهم که شیاطین بر چه کسی نازل می‌شوند؟!
223- ﴿يُلْقُونَ السَّمْعَ وَأَكْثَرُهُمْ كَاذِبُونَ﴾
(به شیاطین) گوش فرا می‌دهند و بیشترشان دروغگو هستند.
224- ﴿وَالشُّعَرَاءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ﴾
و شاعران (کسانی) هستند که گمراهان از آن‌ها پیروی می‌کنند.
225- ﴿أَلَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِي كُلِّ وَادٍ يَهِيمُونَ﴾
آیا ندیدی که آن‌ها در هر وادیی سرگشته (و حیران) هستند؟!
226- ﴿وَأَنَّهُمْ يَقُولُونَ مَا لَا يَفْعَلُونَ﴾
و بی‌گمان آن‌ها چیزی می‌گویند که (خود به آن) عمل نمی‌کنند؟!
227- ﴿إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيرًا وَانْتَصَرُوا مِنْ بَعْدِ مَا ظُلِمُوا ۗ وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ﴾
مگر کسانی‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند و الله را بسیار یاد کردند، و بعد از آن که ستم دیدند، انتقام گرفتند، (و با شعر خود از اسلام و مسلمین دفاع نمودند)، و کسانی‌که ستم کردند؛ به زودی خواهند دانست به چه بازگشتگاهی باز می‌گردند.
الترجمات والتفاسير لهذه السورة:
- الشعراء : الترجمة الأمهرية አማርኛ - الأمهرية
- الشعراء : اللغة العربية - معاني الكلمات العربية - العربية
- الشعراء : اللغة العربية - التفسير الميسر العربية - العربية
- الشعراء : اللغة العربية - المختصر في تفسير القرآن الكريم العربية - العربية
- الشعراء : الترجمة الأسامية অসমীয়া - الأسامية
- الشعراء : الترجمة الأذرية Azərbaycanca / آذربايجان - الأذرية
- الشعراء : الترجمة البنغالية বাংলা - البنغالية
- الشعراء : الترجمة البوسنية للمختصر في تفسير القرآن الكريم Bosanski - البوسنية
- الشعراء : الترجمة البوسنية - كوركت Bosanski - البوسنية
- الشعراء : الترجمة البوسنية - ميهانوفيتش Bosanski - البوسنية
- الشعراء : الترجمة الألمانية - أبو رضا Deutsch - الألمانية
- الشعراء : الترجمة الألمانية - بوبنهايم Deutsch - الألمانية
- الشعراء : الترجمة الإنجليزية - صحيح انترناشونال English - الإنجليزية
- الشعراء : الترجمة الإنجليزية - هلالي-خان English - الإنجليزية
- الشعراء : الترجمة الإسبانية - المنتدى الإسلامي Español - الإسبانية
- الشعراء : الترجمة الإسبانية (أمريكا اللاتينية) - المنتدى الإسلامي Español - الإسبانية
- الشعراء : الترجمة الإسبانية Español - الإسبانية
- الشعراء : الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم فارسی - الفارسية
- الشعراء : الترجمة الفارسية - حسين تاجي فارسی - الفارسية
- الشعراء : الترجمة الفارسية - دار الإسلام فارسی - الفارسية
- الشعراء : الترجمة الفرنسية - المنتدى الإسلامي Français - الفرنسية
- الشعراء : الترجمة الفرنسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم Français - الفرنسية
- الشعراء : الترجمة الغوجراتية ગુજરાતી - الغوجراتية
- الشعراء : الترجمة الهوساوية هَوُسَ - الهوساوية
- الشعراء : الترجمة الهندية हिन्दी - الهندية
- الشعراء : الترجمة الإندونيسية - وزارة الشؤون الإسلامية Bahasa Indonesia - الأندونيسية
- الشعراء : الترجمة الإندونيسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم Bahasa Indonesia - الأندونيسية
- الشعراء : الترجمة الإندونيسية - المجمع Bahasa Indonesia - الأندونيسية
- الشعراء : الترجمة الإندونيسية - شركة سابق Bahasa Indonesia - الأندونيسية
- الشعراء : الترجمة الإيطالية للمختصر في تفسير القرآن الكريم Italiano - الإيطالية
- الشعراء : الترجمة الإيطالية Italiano - الإيطالية
- الشعراء : الترجمة اليابانية 日本語 - اليابانية
- الشعراء : الترجمة الكازاخية - مجمع الملك فهد Қазақша - الكازاخية
- الشعراء : الترجمة الكازاخية - جمعية خليفة ألطاي Қазақша - الكازاخية
- الشعراء : الترجمة الخميرية ភាសាខ្មែរ - الخميرية
- الشعراء : الترجمة الكورية 한국어 - الكورية
- الشعراء : الترجمة الكردية Kurdî / كوردی - الكردية
- الشعراء : الترجمة المليبارية മലയാളം - المليبارية
- الشعراء : الترجمة الماراتية मराठी - الماراتية
- الشعراء : الترجمة النيبالية नेपाली - النيبالية
- الشعراء : الترجمة الأورومية Oromoo - الأورومية
- الشعراء : الترجمة البشتوية پښتو - البشتوية
- الشعراء : الترجمة البرتغالية Português - البرتغالية
- الشعراء : الترجمة السنهالية සිංහල - السنهالية
- الشعراء : الترجمة الصومالية Soomaaliga - الصومالية
- الشعراء : الترجمة الألبانية Shqip - الألبانية
- الشعراء : الترجمة التاميلية தமிழ் - التاميلية
- الشعراء : الترجمة التلجوية తెలుగు - التلجوية
- الشعراء : الترجمة الطاجيكية - عارفي Тоҷикӣ - الطاجيكية
- الشعراء : الترجمة الطاجيكية Тоҷикӣ - الطاجيكية
- الشعراء : الترجمة التايلاندية ไทย / Phasa Thai - التايلاندية
- الشعراء : الترجمة الفلبينية (تجالوج) للمختصر في تفسير القرآن الكريم Tagalog - الفلبينية (تجالوج)
- الشعراء : الترجمة الفلبينية (تجالوج) Tagalog - الفلبينية (تجالوج)
- الشعراء : الترجمة التركية - مجمع الملك فهد Türkçe - التركية
- الشعراء : الترجمة التركية - شعبان بريتش Türkçe - التركية
- الشعراء : الترجمة التركية - مركز رواد الترجمة Türkçe - التركية
- الشعراء : الترجمة التركية للمختصر في تفسير القرآن الكريم Türkçe - التركية
- الشعراء : الترجمة الأويغورية Uyƣurqə / ئۇيغۇرچە - الأويغورية
- الشعراء : الترجمة الأوكرانية Українська - الأوكرانية
- الشعراء : الترجمة الأردية اردو - الأردية
- الشعراء : الترجمة الأوزبكية - علاء الدين منصور Ўзбек - الأوزبكية
- الشعراء : الترجمة الأوزبكية - محمد صادق Ўзбек - الأوزبكية
- الشعراء : الترجمة الفيتنامية Vèneto - الفيتنامية
- الشعراء : الترجمة الفيتنامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم Vèneto - الفيتنامية
- الشعراء : الترجمة اليورباوية Yorùbá - اليوروبا
- الشعراء : الترجمة الصينية 中文 - الصينية